ایستانیوز: خالص دارایی‌های خارجی بانک مرکزی یکی از اجزای پایه پولی است که ذخایر ارز و طلای بانک مرکزی را نشان می‌دهد.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بازارهای مالی(ایستانیوز)، اهمیت این جزء از این نظر است که می‌تواند میزان ذخایر ارزی بانک مرکزی را مشخص کند.
بانک مرکزی گزارش پولی و بانکی را تا پایان دی ماه ۱۴۰۲ منتشر کرده است. بررسی این گزارش‌ها نشان می‌دهد که در دو ماه آذر و دی ۱۴۰۲ حجم ذخایر خارجی بانک مرکزی کمی افزایش یافته و در دی ماه ۱۴۰۲ به ۴۷۲ هزار میلیارد تومان رسیده است.
طبق گزارش اکوایران، این موضوع را هم رشد نقطه به نقطه این ذخایر و هم رشد سهم آن‌ها در پایه پولی تایید می‌کند.
سهم دارایی‌های خارجی به کمتر از ۵۰ درصد پایه پولی رسید
پایه پولی پول پرقدرت بانک مرکزی است که در ازای دارایی‌های این بانک به بیرون منتشر می‌شود و توانایی خلق چند برابر پول بیشتر را دارد.
یکی از این دارایی‌ها دارایی‌های خارجی نام دارد که یا به صورت ذخایر طلای بانک مرکزی است یا ذخایر ارزی که از صادرات نفتی و غیر نفتی کشور حاصل می‌شود و درآمدهای دیگر ارزی.
اما معمولا آنچه در ذخایر خارجی دچار تغییر می‌شود ذخایر ارزی است. یک شیوه بررسی تغییرات این ذخایر سهم آن‌ها از پایه پولی است.
بررسی روند سهم دارایی‌های خارجی از پایه پولی از سال ۱۳۹۸ نشان می‌دهد این دارایی‌ها همواره سهم بالایی از پایه پولی را تشکیل می‌داده‌اند.
به طوری که سهم آن‌ها در اسفند ۱۳۹۹ به ۱۰۲.۵ درصد رسیده که بیشترین سهم آن‌ها از پایه پولی از ابتدای سال ۱۳۹۸ است.
اما از ابتدای سال ۱۴۰۰ سهم این دارایی‌ها از پایه پولی روندی کاهشی به خود گرفت و در نهایت در آبان ۱۴۰۲ ذخایر ارز و طلای بانک مرکزی تنها ۴۲.۶ درصد از پایه پولی را تشکیل دادند که در مقایسه با سال‌های اخیر بسیار کاهش یافته بود.
با این حال در دو ماه آذر و دی ماه ۱۴۰۲ سهم دارایی‌های خارجی از پایه پولی مجددا افزایش یافت و در آذر به ۴۳.۸ درصد و در دی به ۴۵.۷ درصد رسید.
اما در کنار سهم از پایه پولی رشد نقطه به نقطه این دارایی‌ها نیز می‌تواند تصویر خوبی از تغییرات آن‌ها دهد.
افزایش حجم دارایی‌های خارجی پس از ۸ ماه افت متوالی
رشد نقطه به نقطه تغییر نسبت به ماه مشابه سال قبل را می‌سنجد. مقایسه رشد نقطه به نقطه خالص دارایی‌های خارجی بانک مرکزی در مقایسه با رشد پایه پولی نشان می‌دهد با وجود روند صعودی رشد پایه پولی رشد ذخایر خارجی از ابتدای سال ۱۳۹۹ روندی نزولی داشته است.
رشد پایه پولی از ۲۳.۶ درصد در فروردین سال ۱۳۹۸ به ۳۱.۷ درصد در دی ماه ۱۴۰۲ رسیده است.
رشد نقطه به نقطه خالص دارایی‌های خارجی نیز از ۱.۷- درصد در فروردین سال ۱۳۹۸ به ۵۸.۸ درصد در خرداد ۱۳۹۹ رسیده که بیشترین نرخ رشد آن در پنج سال گذشته بوده و پس از آن روندی نزولی یافته به طوری که در آبان ۱۴۰۲ به ۲۷.۲- درصد رسیده است.
به عبارت دیگر در این ماه حجم ذخایر به ۴۲۹ هزار میلیارد تومان رسید که نسبت به آبان ۱۴۰۱ به میزان ۲۷.۲ درصد افت کرده بود.
اما گزارش‌های بانک مرکزی حاکی از این است که در دو ماه آذر و دی ۱۴۰۲، حجم ذخایر خارجی بانک مرکزی پس از ۸ ماه کاهش اندکی افزایش یافته است.
حجم این دارایی‌ها در آذر ماه به ۴۴۸ هزار میلیارد تومان و در دی ماه به ۴۷۰ هزار میلیارد تومان رسید.
با این حال رشد نقطه به نقطه این دارایی‌ها همچنان منفی بوده و در دی ماه ۱۴۰۲ به ۱۴.۷- درصد رسیده است.
برخی کارشناسان افت متوالی حجم ذخایر خارجی در ماه‌های اخیر را بازتابی از دخالت ارزی بانک مرکزی در بازار می‌دانند.
هرچند این نهاد حاکمیتی پولی در ماه‌های گذشته اعلام کرد که با وجود افت ذخیره ریالی این دارایی‌ها ذخایر دلاری ارز در حال افزایش است.
