ایستانیوز:هیچ فردی گوی شیشه ای پیشگویی ندارد و فردا همه چیز می تواند دقیقا در جهت مخالف پیش رود. به نظر می رسد تغییر و نوسانات تنها فاکتور ثابت در بازار نفت باشند.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بازارهای مالی(ایستانیوز)،تقاضا برای نفت در سال 2020 و در طول همه گیری کاهش یافت، زمانی که قرنطینه ها باعث شد قیمت نفت برای اولین بار در تاریخ به دلیل رکود عمده در فعالیت های اقتصادی به زیر صفر دلار برسد. قیمت نفت پس از بهبودی اقتصادی قوی پس از قرنطینه ها به شدت افزایش یافته و به نزدیک به 100 دلار در هر بشکه رسیده است. با رشد اقتصاد، تقاضا برای نفت هم افزایش می یابد. علاوه بر این، افزایش تنش های ژئوپلیتیکی بین روسیه و اوکراین و در خاورمیانه ترس از عرضه را برانگیخته است. این به رشد تورم و نگرانی در مورد بهبود اقتصادی می افزاید. مجمع جهانی اقتصادی در مطلبی به این سوال پاسخ داده است که چرا قیمت نفت برای اقتصاد جهانی مهم است.
نفت تقریبا سه درصد از تولید ناخالص داخلی جهانی را تشکیل می دهد و یکی از مهمترین کالاهای جهان است. از طرفی فرآورده های نفتی را می توان در همه چیز از تجهیزات حفاظت فردی، پلاستیک، مواد شیمیایی و کود گرفته تا آسپرین، لباس، سوخت حمل و نقل و حتی پنل های خورشیدی یافت.
حرکت جهانی به سمت اقتصاد پایدار ممکن است در نهایت کشش قیمتی پایین تقاضا برای نفت را تغییر دهد. اما در حالی که انتقال انرژی به سرعت ادامه دارد، مهم است که بدانیم چگونه عوامل عرضه و تقاضا بر قیمت نفت و در نتیجه اقتصاد گسترده تر تاثیر می گذارند.
ماسیج کولاچکوفسکی، مدیر صنعت نفت و گاز بخش انرژی مجمع جهانی اقتصاد، مواد و مصالح و پلت فرم های زیرساخت عوامل کلیدی تعیین کننده قیمت نفت، تاثیر آن بر اقتصاد جهانی و پیامدهای آن برای انتقال انرژی را توضیح می دهد.
*افزایش قیمت نفت
قیمت نفت در حال حاضر نزدیک به 100 دلار در هر بشکه است. چه چیزی باعث این افزایش قیمت شده و چرا قیمت نفت تا این حد بی ثبات است؟
کولاچکوفسکی: هیچ فردی گوی شیشه ای پیشگویی ندارد و فردا همه چیز می تواند دقیقا در جهت مخالف پیش رود. به نظر می رسد تغییر و نوسانات تنها فاکتور ثابت در بازار نفت باشند. با این حال، احتمالا می توان گفت که سه دلیل اصلی وجود دارد:
1.رشد اقتصادی پررونق باعث افزایش تقاضا برای نفت می شود: دو سال پیش زمانی که کووید 19 شروع شد، فعالیت های اقتصادی و تقاضای نفت کاهش یافت. تولیدکنندگان در حال تعدیل سطح تولید بودند، اما بدون از بین بردن مخازن یا سرمایه کار زیادی نمی شد انجام داد. ظرفیت ذخیره سازی محدود است. علاوه بر این، عدم اطمینان در مورد شدت بحران اقتصادی و مدت زمان آن وجود داشت. این عوامل ترکیبی، قیمت نفت را به سطوحی رساند که در دهه های گذشته مشاهده نشده بود. حتی در مدت کوتاهی قیمت نفت به منفی 40 دلار رسید.
این دوران سخت چندین ماه به طول انجامید. به دنبال آن جهش اقتصادی شگفت انگیزی رخ داد که باعث افزایش تقاضا برای نفت و فرآورده های نفتی شد.
حالا تقاضا بالاتر از سطح قبل از همه گیری قرار دارد. همین ماجرا در مورد انتشار دی اکسید کربن هم رخ داد. به یاد دارم که زمانی همه گیری شروع شد، انتظارات زیادی برای کاهش انتشار دی اکسید کربن وجود داشت. این کاهش رخ داد و انتشار گازهای گلخانه ای در سال 2020 چندین درصد کاهش یافت. اما این دستاوردها عمر کوتاهی داشتند و امروز تخمین زده شده که انتشار گازهای گلخانه ای بالاتر از سطح قبل از همه گیری قرار دارد.
عرضه محدود نفت به دلیل چرخه طولانی سرمایه گذاری و تخصیص سرمایه محتاطانه: عرضه نتوانسته به طور کامل به افزایش تقاضا پاسخ دهد. اوپک تولید نفت خود را به آرامی افزایش داده است، اما همچنین ظرفیت اضافی محدودی دارد و احتمالا احتیاط می کند که دوباره بازار با مازاد عرضه مواجه نشود. فراتر از ظرفیت مازاد، تولید نفت دارای چرخه سرمایه گذاری طولانی است. از لحظه تایید منابع تا رسیدن به اولین تولید ممکن است یک دهه زمان ببرد. همچنین تمامی تولیدکنندگان در تخصیص سرمایه محتاط هستند. اول اینکه آنها درس خود درباره بازار با مازاد عرضه و قیمت منفی 40 دلار را آموخته اند. دوم هم اینکه فشار شدیدی بر صنعت برای توسعه ندادن میادین جدید وجود دارد. فشار جهانی به سمت هدایت سرمایه به سمت انرژی سبز و پایدار است.
3.تنش های ژئوپلیتیکی: تنش های ژئوپلیتیکی بین روسیه و اوکراین و افزایش بی ثباتی در خاورمیانه بر اضطراب بازار نفت افزوده است.
*هزینه تورم
افزایش قیمت نفت چگونه روی تورم تاثیر می گذارد و چه معنایی برای اقتصاد جهانی دارد؟
کولاچکوفسکی: نفت سه درصد از تولید ناخالص داخلی جهان را تشکیل می دهد. بنابراین اگر فردا 3 درصد از تولید ناخلص داخلی جهانی دو برابر گران شود، واضح است که این امر تا حدی بر تورم تاثیر خواهد گذاشت. اما من فکر نمی کنم که این، محرک اصلی در مورد تورم باشد. به اعتقاد من تورم ناشی از سیاست های پولی بی پایه است.
در این زمینه، قیمت نفت بزرگترین عامل در مورد تورم نخواهد بود، اما همچنان مهم است. چرا؟ چون نفت اساسا در همه چیز وجود دارد، بنابراین تاثیر حجمی ندارد، اما تقریبا بر قیمت همه چیز تاثیر می گذارد. افزایش قیمت نفت نه تنها در پمپ بنزین ها بلکه تقریبا در تمام کالاها و خدماتی که ما استفاده می کنیم، احساس می شود. زیرا نفت خام، منبع انرژی است و در حمل و نقل بسیاری از چیزها استفاده می شود.
