شاخص صلح جهانی و جایگاه ایران

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بازارهای مالی (ایستانیوز)،شاخص صلح جهانی (Global Peace Index) توسط موسسه اقتصاد و صلح استرالیا (Institute for Economics and Peace) اندازه‌گیری می‌شود و دوازدهمین گزارش سالانه آن در ژوئن 2018 منتشر شد که معاونت بررسی‌های اقتصادی اتاق بازرگانی تهران رو خلاصه‌ای از این گزارش را به همراه توضیحاتی در خصوص موقعیت ایران بین کشورهای جهان ارائه داده است.

 

به گزارش روابط عمومی اتاق تهران، موسسه اقتصاد و صلح استرالیا در گزارش 2018 خود سطح صلح‌آمیز بودن را در 163 کشور که 99.7 درصد جمعیت جهان را در خود جای داده‌اند، ارزیابی کرده است. شاخص صلح جهانی با استفاده از 23 متغیر کمی و کیفی، وضعیت صلح را در سه حوزه سطح ایمنی و امنیت اجتماعی، دامنه درگیری داخلی و بین‌المللی و درجه نظامی بودن سنجیده می‌شود.

 

براساس آخرین گزارش موسسه صلح و اقتصاد استرالیا، کشور ایسلند با نمره 1.09 بهترین جایگاه و کشور سوریه با نمره 3.6 بدترین جایگاه را از حیث صلح‌آمیز بودن کسب کرده و بقیه کشورهای مورد سنجش در بین این دو قرار می‌گیرند. هر چه نمره نهایی کمتر باشد، میزان صلح‌آمیز بودن آن کشور بیشتر است.

 

یافته‌های شاخص صلح جهانی 2018 حاکی از آن است که صلح‌آمیز بودن جهان نسبت به سال قبل 0.27 درصد کاهش یافته است. نتایج نشان می‌دهد تنش‌ها، درگیری‌ها و بحران‌هایی که طی دهه گذشته ایجاد شده، به ویژه در منطقه شرق خاورمیانه، بی‌نتیجه مانده است.

 

براساس شاخص صلح جهانی در سال 2018، حدود 88 کشور مخارج امنیتی کمتر و 44 کشور هزینه‌های بیشتری را برای حفظ امنیت خود صرف کرده‌اند. متوسط بودجه نظامی کشورها به عنوان درصدی از تولید ناخالص داخلی، بیشترین کاهش را طی یک دهه گذشته داشته است.

 

در یک دید کلی، از سال 2008 تاکنون شاخص صلح جهانی 2.3 درصد کاهش داشته و بهبود یافته است. در مقابل 85 کشور که شاخص صلح‌آمیز بودن در آنها کاهش یافته، 75 کشور هم بوده‌اند که رشد شاخص را تجربه کرده‌اند. در واقع تروریسم و درگیری‌های داخلی که بیش از یک دهه به طول انجامیده‌، سهم زیادی در زوال صلح داشته‌ است. برابر این گزارش در 101 کشور جهان فعالیت‌های تروریستی افزایش یافته است و از سال 2008 تا 2016 تروریسم 38 درصد رشد کرده و مرگ و میر بر اثر نزاع، درگیری و جنگ 264 درصد افزایش یافته است.

 

صلح تاثیر قابل توجهی در عملکرد اقتصاد کلان دارد. برابر این گزارش رشد سرانه تولید ناخالص داخلی طی دهه گذشته در کشورهایی که بهبود صلح داشتند، خلاف آنهایی که با زوال آن مواجه بودند، 7 برابر بیشتر است. هم‌چنین نرخ بهره و نرخ تورم در کشورهای صلح‌آمیز پایین‌تر و باثبات‌تر و سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در این کشورها بیش از 2 برابر است. اگر کشورهای دارای سطح پایین صلح به میزان کشورهای صلح‌آمیز رشد می‌کردند، حجم اقتصاد جهان تقریبا 15 هزار میلیارد دلار بیشتر می‌شد.

 

اثر اقتصادی ناآرامی و خشونت در اقتصاد جهانی بر مبنای برابری قدرت خرید در سال 2017 معادل 14.76 هزار میلیارد دلار برآورد شده است که تقریبا معادل 12.4 درصد تولید ناخالص داخلی جهان و 1988 دلار به ازای هر نفر است.

 

ایران در شاخص صلح جهانی 2018 با ثبت امتیاز 2.4 در رتبه 131 قرار گرفته که نسبت به سال 2017 دو پله تنزل را تجربه کرده است. در سال 2018 رتبه 92 کشور تنزل یافته است. روسیه در جایگاه 154، ترکیه 149، اسرائیل 146 و عربستان 129 قرار گرفته‌اند که همگی مشمول تنزل جایگاه بوده‌اند.

 

در میان کشورهای منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا، رتبه اول شاخص صلح جهانی به کشور کویت رسیده که 1.79 امتیاز دارد و در رتبه 42 جهان قرار گرفته است. ایران در بین کشورهای این حوزه در رتبه یازدهم قرار گرفته است.

 

اثر اقتصادی خشونت در ایران بر اساس برابری قدرت خرید در سال 2017 معادل 212.9 میلیارد دلار و هزینه اقتصادی آن برابر 131.7 میلیارد دلار یا معادل 8 درصد از تولید ناخالص داخلی ایران برآورد شده است که از این حیث رتبه 70 را در بین کشورهای جهان به خود اختصاص داده است.

متن تحلیل معاونت بررسی‌های اقتصادی اتاق تهران از گزارش موسسه اقتصاد و صلح استرالیا را می‌توانید اینجا دریافت و مطالعه کنید.