ایستانیوز:به گزارش جهان صنعت نیوز، انتشار چند خبر سیاسی بازار ارز را تکان داد و قیمت دلار در مسیر نزولی قرار داد.
خبر نخست مربوط به آغاز همکاری‌های ایران و آژانس بین‌المللی انرژی با نصب دوربین‌های آژانس در سایت‌های هسته‌‌ای ایران بود. این خبر طی چند روز اخیر قیمت دلار را دو پله پایین آورد و در کانال ۵۳ هزار تومانی مستقر کرد.
خبر دوم سفر ابراهیم رییسی به دمشق است که از نگاه برخی فعالان بازار ارز منجر به تزریق سیگنال کاهش قیمت به بازار ارز شده است.
به نظر می‌رسد همزمان شدن دو رخداد سیاسی یاد‌شده موجب شد ترمز افزایش قیمت دلار کشیده شود تا اسکناس آمریکایی از صعود بیشتر بازبماند.
خبر سوم رای مثبت نمایندگان مجلس به طرح مالیات بر عایدی سرمایه است. هرچند این خبر نقش کمرنگ‌تری در تغییر جهت‌گیری بازار ارز داشته با این حال از دید تحلیلگران رفتارهای هیجانی خریداران و فروشندگان را کنترل کرده است.
آغاز ریزش قیمت دلار در بازار ارز در سایه خبرهای سیاسی داخلی و خارجی خبر مثبتی از سوی مقامات دولتی محسوب می‌شود. اما تکنیکالیست‌های بازار با موقتی برشمردن اثر اخبار سیاسی بر نرخ ارز خطر صعود دوباره دلار در صورت تداوم عدم قطعیت‌های اقتصادی را چندان دور از انتظار نمی‌دانند.
آیا تاثیر تحولات اخیر بر روند قیمت دلار دائمی است؟
کارشناسان می‌گویند آنچه می‌تواند تصویر واقعی بازار ارز را در بلندمدت به ما نشان دهد وضعیت عمومی اقتصاد است. تداوم رشد نقدینگی، افزایش سهم پول از نقدینگی، تورم افسارگسیخته و سانسور آماری دولت در خصوص داده‌های تورمی همگی نشانه‌های صعود قیمت دلار در طولانی‌مدت هستند.
در این میان تحلیلگران تکنیکال نیز با نگاه به روندهای گذشته و چشم‌انداز سیاسی و اقتصادی کشور آینده قیمت دلار را صعودی می‌بینند. بدیهی است اگر تیر سیاستگذاری دولت در زمینه مهار تورم به هدف بخورد می‌توان نسبت به آینده بازار ارز خوش‌بین بود، در غیر این صورت می‌توان گفت خطر افزایش قیمت ارز از سر این بازار برداشته نخواهد شد.
سمت‌و‌سوی بازار ارز در درازمدت
کامران ندری، اقتصاددان معتقد است که مشکلات ساختاری اقتصاد ایران اعم از تورم بالا، منفی بودن شدید نرخ بهره حقیقی، چشم‌انداز ضعیف اقتصادی، پایین بودن سطح سرمایه‌گذاری، ناملایمات اجتماعی، ساختارهای معیوب اقتصادی، فراگیر شدن فساد، نامناسب بودن فضای کسب و کار و همچنین عدم ارائه یک برنامه مشخص از سوی دولت برای برون‌رفت از چالش‌های موجود نشان‌دهنده این موضوع است که در آینده تقاضا برای ریال وجود نخواهد داشت.
ضعف حکمرانی اقتصادی نیز موجب شده دولت نیازهای مالی کشور را چه به صورت مستقیم و چه به صورت غیرمستقیم، از مسیر خلق پول تامین مالی کند تا شاهد تداوم روند افت ارزش ریال در طول زمان باشیم. در این ساختار معیوب اقتصادی که دلار در برابر ریال میل به افزایش قیمت دارد، تصمیم دولتمردان برای دلارزدایی از اقتصاد راه به جایی نمی‌برد و ارزش ریال در برابر هر ارز دیگری (به جای دلار)، به دلیل ضعف در نهادها و سیاستگذاری اقتصادی در طول زمان کماکان کاهشی خواهد بود.
روند بلندمدت قیمت دلار صعودی است
روند قیمت دلار در فضای کنونی اقتصاد ایران به‌طور کلی صعودی است. اما انتظارات و پیش‌بینی‌های فعالان اقتصادی از آینده اقتصادی و سیاسی کشور و کاهش یا افزایش تقاضا برای ارز از سوی آنان، بازار را با نوسانات کاهشی و افزایشی در دوره‌های مختلف همراه می‌کند. برای مثال یک فعال اقتصادی ممکن است منتظر تصویب یک قانون یا برنامه سیاستی از سوی دولت باشد و در راستای آن اقدام به ثبت تقاضا برای دریافت ارز کند.
به دنبال عدم تصویب قانون مورد انتظار فعالان اقتصادی، تقاضای دریافت ارز از سوی آنان نیز فروکش می‌کند. جهش قیمت دلار در برخی دوره‌های زمانی به صورت موقت و تعدیل قیمتی ظرف مدت کوتاهی نشانه افزایش تقاضای ارز از سوی فعالان اقتصادی و اصلاح تقاضای ایجاد‌شده به دنبال آن است.
بر این اساس باید بپذیریم نوسانات قیمت ارز در بازار امری طبیعی و اجتناب‌ناپذیر است و نمی‌توان از آن چشم‌پوشی کرد. آنچه اما جای نگرانی دارد این است که برنامه‌های سیاستی دولت و توان مدیریتی و مهارتی و دانشی تیم اقتصادی دولت نشانه‌های کاهشی بودن روند عمومی قیمت دلار را به ما نشان نمی‌دهند.
در این شرایط انتظار می‌رود قیمت دلار روند صعودی خود را ادامه دهد. با این تفاوت که اگر انتظارات بازار هیجانی و افزایشی باشد شاهد نوسان صعودی قیمت دلار خواهیم بود و اگر انتظارات تعدیل شده باشد نوسانات قیمتی دلار نزولی خواهد شد.
خبرهای سیاسی چاشنی نوسان بازار ارز
بازار ارز اما به خبرهای سیاسی نیز حساس است و با هر خبری که منتشر می‌شود حول روند صعودی‌اش نوسان می‌کند.
انتشار خبر فعال شدن دوربین‌های آژانس انرژی اتمی در چند روز اخیر از جنس اخباری است که انتظارات کاهشی را در میان معامله‌گران تقویت و عقبگرد قیمت دلار در بازار را ممکن کرده است.
با این حال نباید فراموش کنیم از زمانی که روابط ایران و عربستان رو به بهبود گذاشت و رافائل گروسی به تهران سفر کرد، انتظار کاهش قیمت دلار در میان معامله‌گران بازار شکل گرفت.
تاثیر اندک خبر فعال شدن دوربین‌های آژانس انرژی اتمی بر قیمت دلار نیز نشان از پیشخور شدن اخبار سیاسی از سوی فعالان بازار ارز دارد و این خبر نتوانست برخلاف پیش‌بینی‌ها منجر به غافلگیری معامله‌گران دلاری شود.
طرح مالیات بر عایدی سرمایه سرعت گیر قیمت دلار می‌شود؟
در این میان تصویب طرح مالیات بر عایدی سرمایه نیز رخداد جدیدی است که به گواه دولتمردان می‌تواند زمینه‌ساز بازگشت ثبات به بازارهای اقتصادی کشور باشد. مقامات دولتی و نمایندگان مجلس تلقی می‌کنند که این طرح مالیاتی می‌تواند دست‌انداز رشد تورم باشد. اما خیلی زود متوجه می‌شوند که برداشت آنها از این سیاست مالیاتی نادرست بوده و نمی‌توانند با اضافه کردن پایه مالیاتی به جنگ افزایش قیمت‌ها بروند.
عامل مسلط افزایش تورم بالای اقتصاد در بلندمدت رشد نقدینگی است. دولتمردان باید به این پرسش پاسخ دهند که چگونه می‌خواهند با مالیات بر عایدی سرمایه جلوی آثار تورمی خلق نقدینگی و انتظارات تورمی در اقتصاد را بگیرند.
آنچه می‌تواند بی‌تاثیر بودن این طرح مالیاتی بر وضعیت عمومی اقتصاد و به ویژه بازار ارز را محتمل‌تر کند ضعف‌های موجود در شیوه اجرای قوانین مالیاتی در ایران است. تصویب این طرح مالیاتی برخلاف تصور نمایندگان مجلس خبر چندان خوشایندی برای اقتصاد ایران نیست که بتوان از قبل آن نسبت به تغییر جهت‌گیری قیمت‌ها در بازار ارز و کاهش قیمت دلار ابراز خوش‌بینی کرد.
از آنجا که در اقتصاد ایران ارزش دارایی‌ها عمدتا به دلیل تورم در طول زمان بالا رفته است. این سیاست را می‌توان یک تهدید مالیاتی جدید علیه دارندگان سرمایه دانست. موضوعی که از یک‌سو می‌تواند فعالان اقتصادی را به سمت فعالیت در حوزه‌هایی بکشاند که در معرض دید سازمان امور مالیاتی قرار نداشته باشند. از سوی دیگر مردم را به جای خرید ملک در داخل کشور به سمت خرید مسکن در کشوری مانند ترکیه بکشاند.
این یعنی خطر خروج سرمایه از کشور که می‌تواند زمینه‌ساز آشفتگی‌های جدید در بازارهای مختلف اقتصادی به ویژه بازار ارز باشد.
