نرخ بهره رقیب بازار سرمایه شده است؟

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بازارهای مالی(ایستانیوز)،هفته اخیر بود که نرخ بهره بین بانکی به محدوده 21 درصد رسید و این موضوع اعتراض بسیاری از سهامداران را در پی داشت. این اعتراض ها در شرایطی اتفاق می افتد که از حدود دو ماه پیش بورس روزهای پر نوسانی را طی می کند و شاخص کل که در آستانه ورود به کانال یک میلیون و 600 هزار واحد بود با تنش های شدید مواجه شده و امروز به یک میلیون و 440 هزار واحد رسیده است. سهامداران معتقدند افزایش نرخ بهره بین بانکی و در کنار آن دیگر نرخ های سود بانکی باعث خروج بیشتر سرمایه از بازار سهام می شود البته بخشی از کارشناسان هم معتقدند این دو هیچ ارتباط مستقیمی باهم ندارند.

 

بر اساس مصوبه 10‌ بندی که در تاریخ 28 آذر 1400 در جلسه ستاد هماهنگی اقتصادی دولت اخذ شد قرار بر این بود تا در سال 1401 بانک مرکزی برای مداخله در بازار ثانویه اوراق نرخ سود بین بانکی را در سقف 20 درصد در نظر گیرد. حال با وجود گذشت پنج ماه از سال 1401 بانک مرکزی حاضر به پایبندی به مصوبه نشد و با اتخاذ سیاست‌های انقباضی به منظور کاهش تورم و تامین کسری ذخایر مالی بانک‌ها نرخ بهره بین بانکی را به 21.31 درصد افزایش داد، چندی بعد نیز این تصمیم با واکنش‌های متعددی از سوی نمایندگان مجلس شورای اسلامی، کارشناسان بازارسرمایه و فعالان این بازار مواجه شد. به دنبال این اعتراضات وزیر اموراقتصاد نیز نامه ‌ای را با مضمون تبعات رشد نرخ بهره بین‌بانکی بر بدنه بازارسرمایه و سرمایه ‌گذاری برای صالح آبادی رییس بانک مرکزی ارسال کرد. اما واکنش‌ها و پیگیری‌ها به همین ‌جا ختم نشد به نحوی که مجیدعشقی رییس سازمان بورس در تاریخ 4 تیر 1401 شخصا به بانک مرکزی رفت و طی جلسه‌ای با صالح آبادی رییس بانک مرکزی در خصوص زیان‌های وارده در صورت ادامه روند افزایش نرخ بهره بین بانکی بر بدنه بازارسرمایه مطالبی را ارایه کرد. حال مطابق گفته بسیاری از کارشناسان با وجود عدم تاثیرگذاری مستقیم نرخ بهره بین بانکی بر بازارسرمایه، اما در شرایط فعلی این اقدام خود می‌ تواند آثار زیانباری را افزون بر این بازارسهام بر سودآوری شرکت‌ها داشته باشد.

 

ازسوی دیگر با افزایش نرخ بهره بین بانکی به مرور شاهد افزایش رقابت بانک‌ها به منظور جذب سرمایه در شعبات زیرمجموعه خواهیم بود که این مساله افزون بر افزایش نرخ بهره در سطح شعب سبب کاهش اعتماد سرمایه‌گذاران در راستای تزریق سرمایه به بدنه بازارسهام نیز می‌شود. نرخ بهره بین‌بانکی تأثیر مستقیمی بر بازار سرمایه ندارد. می‌توان گفت نرخ بهره بین‌بانکی، نرخ استقراض بین بانکی است که در مدت کوتاهی تسویه می‌شود. سایر نرخ‌های بهره ازجمله سود سپرده‌های بانکی بر بازار سرمایه تأثیر مستقیم دارد. افزایش نرخ بهره بین‌بانکی با وجود تأثیر نه چندانی که در بازار سرمایه دارد، نشان‌دهنده موفق نبودن بانک‌ها در جذب نقدینگی است. این در حالی است که حجم معاملات بازار سرمایه در این روزها نشان می‌دهد که نقدینگی، جذب بازار سرمایه هم نشده است. در چنین شرایطی، نقدینگی جذب بازارهای موازی شده است و در این بازارها شاهد رشد هستیم و همین موضوع تورم موجود در کشور را تشدید می‌کند. نقش دولتمردان در کنترل این نرخ بسیار موثر است، زیرا افزایش آن ممکن است در بین سهامداران منجربه این تصور شود که دولت به نرخ بهره بین ‌بانکی بی‌توجه بوده و قرار است سیاست‌های انقباضی به کار گرفته شود. بنابراین درمجموع می‌توان گفت تأثیر نرخ بهره بین‌بانکی بر بازار سرمایه بیشتر جنبه روانی دارد.