ایستانیوز:حذف هزینه های حمل و نقل، بهبود روابط مالی و تعمیق ارتباطات نوین بین بنگاه های اقتصادی کشورها از پیامدهای موثر توسعه زیرساخت های فناوری اطلاعات و ارتباطات است.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بازارهای مالی(ایستانیوز)، براساس گزارش آنکتاد، ارزش جهانی تجارت الکترونیکی در سال 2017 به 29 تریلیارد دلار رسیده است. آنکتاد می گوید نزدیک به 88 درصد از این معاملات از نوع B2B یا معاملات بنگاه-بنگاه است. علاوه بر این، رشد تجارت الکترونیکی بنگاه-مصرف کننده یا B2C، در سال های گذشته بسیار سریع بوده به گونه ای که در سال 2017، این رشد بالغ بر 22 درصد برآورد شده است. تجارت الکترونیکی بین مرزی در سال 2017، بیش از 412 میلیارد دلار برآورد شده است. بیش از 50 درصد از این نوع معاملات در 10 کشور نخست از این نوع تجارت انجام می شود و آمریکا، چین و ژاپن سه کشور برتر در این زمینه اند.
رشد معاملات B2C در قاره آسیا و آفریقا هم سرعت بیشتری یافته است. تعداد خریداران بین المللی این معاملات از 163 میلیون خریدار در سال 2015 به 277 میلیون خریدار در سال 2017 رسیده است که رشد 70 درصدی را نشان می دهد. رشدی که در سال های همه گیری کرونا در سراسر جهان، بیشتر هم شده است.
تجارت الکترونیک از 4 مسیر بر توسعه صادرات اثر می گذارد:
1.تسهیل راه صنعتگران و بنگاه های کوچک و متوسط برای دسترسی به معاملات جهانی از طریق حذف موانع سنتی مثل فاصله جغرافیایی، تفاوت زمانی و هزینه ارتباطات و دسترسی به بازارهای بین المللی، که به طور معمول مانع رقابت آن ها با بنگاه های بزرگ می شود.
2.هموار کردن راه ورود محصولات کشاورزی به بازارهای جهانی، از طریق ارائه اطلاعات مربوط به قیمت و کیفیت که ضروری ترین اطلاعات در این بخش هاست.
3.افزایش توان بنگاه های کوچک و متوسط خدماتی برای فعالیت و ارائه مستقیم خدمات به مصرف کنندگان در دورترین نقاط عالم مثل خدمات مسافرتی و جهانگردی که نقش اطلاعات در آن بسیار مهم است.
4.ایجاد اشتغال برای قشر عظیمی از نیروی کار ماهر و نیمه ماهر با توجه به مزیت کشورهای درحال توسعه در برخورداری از نیروی انسانی فراوان و ارزان و ایجاد فرصت های شغلی بین المللی و جلوگیری از خروج نیروی کار دانش آموخته و متخصص.
در ایران، با وجود ضریب نفوذ اینترنت که بیش از 70 درصد و ضریب نفوذ موبایل که بیش از 120 درصد اعلام شده، سهم کشور از تجارت الکترونیک اندک است. در شاخص تجارت الکترونیکی آنکتاد، ایران با تنزل رتبه از جایگاه 69 جهان از بین 130 کشور به رتبه 77 از 137 کشور سقوط کرده است.
این درحالی است که مطالعات داخلی بسیاری از اثر مثبت فناوری اطلاعات و ارتباطات بر توسعه صادرات ایران می گوید. یک بررسی ایرانی در سال 95، روابط تجاری ایران را در سال های 2000 تا 2011 با 18 شریک برتر تجاری بررسی کرده است. یافته های این پژوهش نشان می دهد توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات در ایران، بر الگوی تجاری این کشورها اثر مثبت دارد. یک پژوهش ایرانی دیگر می گوید به طور متوسط افزایش یک درصدی در آمار استفاده کنندگان از اینترنت در هر یک از کشورها، به رشد 0.44 درصدی افزایش در صادرات آن ها می انجامد.
پژوهشگران ایرانی به سیاستگذاران توصیه کردند باتوجه به اثر مثبت توسعه بخش فناوری اطلاعات و ارتباطات و بهینه سازی اینترنت در بخش تجاری کشور، اصلاح زیرساخت های مخابراتی و تقویت بخش خصوصی را دنبال کنند. حذف هزینه های حمل و نقل، بهبود روابط مالی و تعمیق ارتباطات نوین بین بنگاه های اقتصادی کشورها از دیگر پیامدهای موثر توسعه زیرساخت های فناوری اطلاعات و ارتباطات است.
برای مطالعه بیشتر مقاله «تاثیر اینترنت بر تجارت دوجانبه ایران؛ رویکرد مدل جاذبه تعدیل شده» را بخوانید. این مقاله در نشریه پژوهشنامه بازرگانی در زمستان سال گذشته منتشر شده است.
