ایستانیوز:اورسم مسئله تورم را مربوط به از بین بردن پایه ارز توسط حاکمان اروپایی میداند. او پذیرفتهبود که دولت حق دارد حقی را بابت ضرب سکه دریافت کند زیرا ضرب نهتنها هزینه دارد، بلکه سکه فوایدی ورای محتوای فلزی خود دارد. به نظر اورسم، دستکاری ارزش پول رایج چیزی در حد دزدی است و باید آن را محکوم کرد.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بازارهای مالی(ایستانیوز)، مانند بسیاری متفکران قرون وسطایی در این مورد هم با نامهای فراوانی روبهرو هستیم: نیکلاس اورسم، نیکل اورسم یا نیکولاس اورسموس. اورسم از یکی از فلاسفه مدرسی قرون وسطایی بود. مردی فرانسوی که به جز فلسفه و الهیات در ریاضی و علوم هم چیرهدست بود.
اورسم که اصالتا اهل نرماندی بود در شهر پاریس تحت نظر ژان بوردین الهیات خواند. اورسم در اواسط قرن چهاردهم میلادی وارد کالج ناوار پاریس شد و ابتدا در آنجا مدرکی معادل کارشناسی ارشد در هنر دریافت کرد و هشت سال پس از آن، در سال 1356 موفق به اخذ همین درجه در زمینه الهیات شد و به نوعی به استادی در این زمینهها رسید. تا سال 1361 هم به عنوان استاد بزرگ کالج ناوار در این مرکز تدریس کرد و در آن زمان به عضویت کلیسای جامع روان درآمد در این مکان هم به بالاترین درجه رسید.
کریسمس 1363 بود که مباحثه و سخنرانیهای گیرایی از طرف او در محکومیت فساد و تجملگرایی مقامات کلسیایی در حضور پاپ اوربان پنجم و کالج مقدس آوینیون صورت گرفت. همین مسئله باعث شد که بسیاری از افراد او را تکفیر کنند. این گفتارهای اورسم بعدها بارها و بارها توسط نویسندههای پروتستان مورد استفاده قرار گرفت. جدای از این مسائل نوشتههای زیادی از او علیه تنجیم، مجموعهای خلاصه درباره علوم طبیعی و جستاری مشهور درباره مسیحشناسی منتشر شد که این آخری دی کومونیکاتیون ایدیوماتوم نام دارد. امروزه اورسم را یکی از اولین افرادی میدانند که نظریه «ساعتگرد» را درباره عالم هستی صورتبندی کرده و از نمودارهای میلهای هم استفاده فراوانی میکرده که در زمان خود موضوعی جذاب است.
حوالی سال 1360 اورسم تبدیل به مشاور و اعترافشنوی دفان شارل شد، یعنی کسی که بعدها تبدیل به شارل پنجم، پادشاه فرانسه شد. همین پادشاه بود که در حوالی سال 1370 به اورسم دستور داد تا مسئولیت ترجمه تعدادی از آثار ارسطو را برعهده بگیرد که در میان آنها میتوان به «اخلاق»، «سیاست» و «اقتصاد» اشاره کرد. این ترجمهها البته از متن لاتین انجام گرفتند و نه یونانی و زبان مقصدشان هم زبان فرانسوی بود که معمولا مورد استفاده عموم مردم قرار میگرفت. اورسم در سال 1377 به مقام اسقفی لیزو رسید و بسیاری از افراد ترجمه فرانسوی انجیل را به او نسبت میدادند. در همین دوران بود که بعد ریاضیدانی او و این نکته که او یکی از افراد نظریهپرداز نظریه «ساعتگرد» بود در همین نقاط آغاز میشود.
سهگانه اقتصادی
اورسم سه اثر مربوط به حیطه اقتصاد دارد: شرحش بر اخلاق ارسطو، شرحش بر سیاست و اقتصاد ارسطو و جستار مشهوری که در سال 1373 درباره ضرب سکه منتشر کردهاست. همین اثر آخری است که به نوعی بیانگر شکلی اصیل از اندیشه اقتصادی اورسم است.
اگر سری به شرح او بر اخلاق ارسطو بزنیم متوجه میشویم که به نظر اورسم اخلاق یونان باستان و مسیحیت قرون وسطی نزدیکی بسیار زیادی به هم دارند. در شرحش بر سیاست ارسطو هم روی این نکته دست میگذارد که سلطنت شکل ایدئال حکومت بوده و الیگارشی و دموکراسی مطلوبیت کمتری دارند. شرح اقتصاد ارسطو از زبان اورسم هم ما را متوجه این نتیجه میکند که در یک خانواده پدرسالار، مرد ارباب است، همسرش خدمتگزار است و بردهها جایی در حد یک جانور را اشغال میکنند.
نکته جالب اما در اثر مشهور پولی او (1373) وجود دارد، زیرا اورسم که به باور بسیاری بزرگترین اقتصاددان قرون وسطی است نسخهای از نظریه «فلزی» تورم ارائه میدهد. به طور مشخص او مسئله تورم را مربوط به از بین بردن پایه ارز توسط حاکمان اروپایی میداند. اورسم پذیرفتهبود که دولت حق دارد حقی را بابت ضرب سکه دریافت کند زیرا ضرب نه تنها هزینه دارد، بلکه سکه فوایدی ورای محتوای فلزی خود دارد. به نظر اورسم دستکاری ارزش پول رایج چیزی در حد دزدی است و باید آن را محکوم کرد.
اورسم همچنین این نتیجهگیری را دارد که اگر دو ارز با ویژگیهای یکسان اما ارزشهای متفاوت در یک کشور وجود داشته باشد، ارزی که ارزش کمتری دارد، ارز ارزشمندتر را از میدان خارج میکند. همین قانون بعدها به شکلی مستقل توسط نیکلاس کوپرنیک هم کشف شد و توماس گرشام هم به آن اشاره کردهبود. همین مسئله باعث شده که امروزه به این قانون هم قانون گرشام بگویند هم اورسم و هم کوپرنیک، گرچه قدیمیترین نسخه آن را میتوان در شعر «غوکها»ی آریستوفان پیدا کرد.
نیکل اورسم
اورسم در حد فاصل سال 1320 و 1325 در یکی از روستاهای نرماندی فرانسه به دنیا آمد. امروزه اطلاعات زیادی درباره گرایشهای سیاسی احتمالی خانواده او وجود ندارد اما همین نکته که به کالج ناوار رفته یک مسئله را درباره او روشن میکند: خانوادهاش فقیر بودهاند. دلیل این ادعا هم این است که کالج ناوار اساسا با یارانه سلطنتی اداره میشد و جای مناسبی بود برای جوانان با استعدادی که چون فقیر بودند نمیتوانستند به دانشگاه پاریس بروند. اورسم با ورود به فضای کلیسایی خود را از یک سو تا مقام اسقفی و از یک سوی دیگر تا مقام مشاور پادشاه بالا برد. نهایتا زمانی که حتی هنوز 70 ساله هم نشدهبود، در چنین روزهایی از فصل تابستان سال 1382 در شهر لیزوی نرماندی درگذشت.
باکس کتاب
نوشتههای نیکل اورسم در زمینه ریاضیات
1370-1380
امروزه به سادگی نمیتوان اثری را به شکل مستقیم از اورسم پیدا کرد. در این کتاب که به زحمت ماکسیمیلیان کورتز آلمانی در سال 2018 جمعآوری شده، با مجموعهای از نوشتههای اورسم در زمینه ریاضیات و اقتصاد روبهرو هستیم. رویکرد او نسبت به چگونگی ایجاد تورم بر اساس فلز در این کتاب مشهود است، اما مهمترین چیزی که شاید برای خواننده جالب به نظر برسد، دانستن این نکته است که استفاده کردن از چنین روشهای ریاضیاتی، به ویژه نمودارهایی که برای نشان دادن مقصود استفاده شدهاند، در زمانی حدود 700 سال پیش به هیچ وجه امری رایج نبوده و همین مسئله نشاندهنده نبوغ و نوآوری اورسم است./ اینده نگر