ایستانیوز:در حالی که قیمت دلار در حال رکورد شکنی است که همچنان رئیس کل بانک مرکزی نرخ های بازار آزاد را قبول ندارد.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بازارهای مالی(ایستانیوز)، قیمت دلار در معاملات روز دوشنبه بازار ارز نیز بار دیگر رکوردشکنی کرد و برای ساعاتی وارد کانال قیمتی ۵۰ هزار تومانی شد. معامله‌گران می‌گویند بازار واقعیت‌های اقتصادی و سیاسی را دنبال می‌کند. بنابراین دلار ۵۰ هزار تومانی در اقتصاد ایران چندان جای تعجب ندارد.
قیمت فعلی دلار همچنان مورد قبول فرزین نیست
از زمان حضور محمد فرزین در ساختمان شیشه ای بانک مرکزی، قیمت دلار افزایش ۲۰ درصدی را تجربه کرده است. با این وجود همچنان رئیس کل بانک مرکزی، قیمت دلار در بازار آزاد را قبول ندارد.
انکار قیمت دلار از سوی دولت و بانک مرکزی نشان از تمایل دولت برای سیاست سکوت و سرکوب در بازار ارز دارد. سیاستی که به واقعیت‌های اقتصاد پشت می‌کند و با سرکوب و دستور تلاش می‌کند نرخ ارز را در محدوده سیاستگذاری دولت نگه دارد. وعده راه‌اندازی بازار مبادله ارز و مبنا قرار دادن نرخ‌های کشف‌شده در معاملات این بازار نیز تازه‌ترین تلاش بانک مرکزی در همین راستاست.
اما آیا تقلای بانک مرکزی برای به زیر کشاندن قیمت دلار با دستور راه به جایی می‌برد؟
کارشناسان در پاسخ به این پرسش به دو فاکتور سیاسی و اقتصادی اشاره می‌کنند. از یکسو تنش‌های سیاسی ایران با غرب و از سوی دیگر، تورم بالا اهرم‌های فشار قیمت دلار هستند. در این شرایط چشم‌انداز بازار ارز با وجود این عوامل نمی‌تواند کاهشی باشد.
نیمه تاریک اقتصاد
کارشناسان در خصوص چرایی افزایش قیمت دلار می‌گویند که مقامات دولتی حاضر به پذیرش واقعیت‌های موجود نیستند. دولتمردان باید یک بار برای همیشه بپذیرند که بازار ارز از تحولات سیاسی و اقتصادی سیگنال می‌گیرد و همسو با آنها پیش می‌رود.
در همین راستا نیز می‌توان به آمارهای نگران‌کننده از رشد نقدینگی و تورم اشاره کرد. براساس آخرین گزارش بانک مرکزی، حجم نقدینگی در پایان آبان به ۵۸۰۰ هزار میلیارد تومان رسیده است. همچنین رشد نقدینگی در سطح ۳۵ درصد قرار دارد.
آخرین داده‌های مرکز آمار نیز نشان می‌دهد تورم نقطه به نقطه در دی ماه امسال دوباره به بیش از ۵۰ درصد افزایش پیدا کرده است.
کارشناسان همواره عنوان می‌کنند که در اقتصاد تورم‌زده ایران، همه بازارها رشد می‌کنند.
دلار سیاست زده
کارشناسان همچنین به تاثیر مسائل و فشارهای سیاسی نیز اشاره می‌کنند. به گونه‌ای که تاثیر این موضوعات در کشف قیمت دلار را نمی‌توان ساده گرفت.
با همه اینها و با وجود هشدارهای چندباره صاحب‌نظران نسبت به رویه سیاستی دولت، کماکان شاهد تکرار ادعای کاهش نرخ ارز هستیم.
ابزار جدید بانک مرکزی برای مهار قیمت دلار
رییس بانک مرکزی نیز بعد از چند روز سکوت در برابر رکوردشکنی قیمت دلار بار دیگر ادعای قبلی خود را تکرار کرده است.
محمدرضا فرزین در همین باره گفته: «نرخ فعلی دلار که در بازار وجود دارد مورد قبول بانک مرکزی نیست. قصد داریم در مرکز مبادله ارز و طلای ایران کلیه نیازهای واقعی مردم به ارز را تامین کنیم. نرخی که در این مرکز شکل می‌گیرد نرخ مرجع برای قیمت‌گذاری است. نرخی که در این مرکز شکل می‌گیرد براساس منابع و مصارف ارزی و متغیرهای بنیادین اقتصاد کلان خواهد بود. تلاش ما این است که این نرخ یک نرخ مناسب خارج از انتظارات و حباب باشد و عرضه‌کنندگان از این منابع ارزی استفاده کنند.»
فرزین ادامه داد: «همان‌طور که قبل از این اعلام شده بود قرار است مرکز جدیدی با عنوان «مرکز مبادله ارز و طلا» راه‌اندازی کنیم. قصد داریم در این مرکز تمامی نیازهای واقعی مردم را به ارز تامین کنیم. متاسفانه قیمت دلار در بازار به‌دلیل مسائل انتظاراتی، نرخ مورد قبول ما در بانک مرکزی نیست. نرخی که در مرکز مبادله ارز و طلا کشف و اعلام می‌شود نرخ مبنا و مرجع قیمت‌گذاری در بازار خواهد شد.»
دلار نفتی همان ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان
فرزین همچنین گفت: «در مرکز مبادله ارز و طلا تالار حواله را راه‌اندازی خواهیم کرد. در تالار حواله بخشی از فروش ارز صنایع مختلف از جمله پتروشیمی، فولاد، صنایع غذایی ارز آنها در مرکز مبادله عرضه خواهد شد و به نیازهای مختلف اختصاص می‌یابد. نرخی که در مرکز مبادله ارز و طلا شکل می‌گیرد براساس منابع و مصارف ارزی و متغیرهای بنیادین اقتصاد کلان خواهد بود. تلاش می‌کنیم این نرخ قطعا مناسب و خارج از انتظارات و حباب باشد. بر این اساس هم عرضه‌کننده و هم متقاضی از منابع ارزی کشور استفاده کنند. همچنان تامین ارز کالاهای اساسی و تجهیزات پزشکی و سایر نیازهای قبلی را با نرخ ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان ادامه خواهیم داد. ارز آنها را از محل فروش نفت و میعانات نفتی و گازی تامین می‌کنیم.»
آزمون و خطا در بازار ارز
گزاره‌های جدید رییس بانک مرکزی حاکی از آن است که نرخ‌های بازار ارز هنوز مورد پذیرش مقامات دولتی قرار نگرفته است. نکته جالب توجه این است که فرزین در ابتدای ورودش به ساختمان میرداماد به‌طور مکرر اعلام می‌کرد که نرخ ۴۴ هزار تومانی بازار مطابق با واقعیت نیست. اما درنهایت تن به پذیرش این نرخ‌ها داد و در نتیجه قیمت ارز در بازار متشکل ارزی را به ۴۵ هزار تومان رساند.
بررسی‌ها نشان می‌دهد که تلاش دولت برای انکار واقعیت‌های بازار ارز اما با واکنش اعتراضی از سوی نمایندگان مجلس نیز همراه شده است. برای مثال رییس کمیسیون اقتصادی مجلس از عملکرد دولت در زمینه بازار ارز انتقاد کرد. پور ابراهیمی اعلام کرد که دولت در حال تکرار اشتباهات گذشته در این بازار است.
وی در همین باره گفت: «امکان کنترل بازار ارز وجود دارد اما به دلیل اعمال تصمیمات غلط و تکرار اشتباهات گذشته شاهد چالش‌ها در بازار ارز هستیم. دیگر امروز فرصت آزمون و خطا وجود ندارد. نمی‌توانیم تصمیمات و سیاست‌های قبلی را که منجر به عدم کارایی می‌شود در حوزه ارز تکرار کنیم. تعیین نرخ ارز ثابت، سیاستی غلط است. سیاست ثبات قیمتی را داریم اما تعیین نرخ ثابت برای ارز نداریم. این سیاست نوعی سرکوب طرف عرضه و تحریک طرف تقاضا است. سیاست‌های غلط سال ۱۳۹۷ در حال تکرار است و با دنبال کردن این مسیر مشکلی حل نخواهد شد.»
