ایستانیوز:دولت چهاردهم در مواجهه با چالشهای اقتصادی، سیاسی و منطقهای، با مشکلات جدی در تدوین بودجه ۱۴۰۴ و مدیریت درآمدهای نفتی روبروست.
دولت چهاردهم به رغم شعارهای وفاق ملی، در فضایی پرتلاطم و با چالشهای اقتصادی و منطقهای مانند منازعات خاورمیانه و کاهش درآمدهای نفتی قرار گرفته است. با نزدیک شدن به موعد تدوین بودجه ۱۴۰۴، نگرانیها درباره عدم شفافیت در درآمدهای پایدار و نرخ ارز افزایش یافته است. کارشناسان معتقدند که فشارهای سیاسی و اقتصادی، دولت را با یکی از سختترین دورههای تدوین بودجه مواجه کرده است.
دولت چهاردهم در مسیر چالشهای سیاسی و اقتصادی
دولت چهاردهم با ریاست مسعود پزشکیان، در حالی کار خود را آغاز کرده که شرایط اقتصادی و سیاسی کشور پیچیدهتر از همیشه است. در حالی که رئیس دولت بارها بر وفاق و همدلی میان گروههای سیاسی تأکید کرده، اما شواهد نشان میدهد که ابزارهای لازم برای تحقق این هدف در دست دولت نیست. مسعود پزشکیان هنوز نتوانسته است نقش یک سیاستمدار تراز اول را ایفا کند و به نظر میرسد برای رسیدن به اهداف بزرگ خود نیاز به تصمیمگیریهای دشوار و بهرهگیری از نیروهای قدرتمند دارد. از سوی دیگر، این دولت همچنان در مرحله شکلگیری است و هنوز ساختارهای کلیدی خود را پیدا نکرده است.
منازعات منطقهای و تأثیر آن بر سیاست داخلی
همزمان با شروع به کار دولت چهاردهم، منازعات منطقهای بهویژه در خاورمیانه شدت گرفته و ایران نیز بهطور ناگزیر وارد این مناقشه بزرگ شده است. حملات اسرائیل و تنشهای مرتبط با حزبالله لبنان، باعث شده تا ایران مجبور به واکنشهای تلافیجویانه شود. این شرایط در حالی است که مقامهای سیاسی و نظامی کشور در تلاش برای پاسخ به تحرکات اسرائیل هستند و وضعیت پیشآمده آیندهای نامطمئن برای دولت رقم میزند.
تدوین بودجه ۱۴۰۴: چالشها و مشکلات
دولت چهاردهم باید تا اواسط آذر ماه بودجه سال ۱۴۰۴ را به مجلس ارائه دهد. این در حالی است که دولت با مشکلات گسترده اقتصادی از جمله تحریمهای نفتی و کاهش درآمدهای ارزی مواجه است. اگرچه ریاست سازمان برنامهوبودجه از تجربه بالایی برخوردار است، اما این مزیت بهتنهایی نمیتواند از پس همه مشکلات بودجهنویسی بربیاید. از مشکلات اساسی تدوین بودجه، درآمدهای ناپایدار است؛ درآمدهایی که در سالهای اخیر بهدلیل خوشبینی بیش از حد به خصوصیسازی و مالیاتهای غیرواقعی محقق نشدهاند.
درآمدهای نفتی و آینده مبهم
با وجود تحریمهای گسترده علیه ایران، دولت سیزدهم توانست با استفاده از فرصتهایی نفت را به چین صادر کند. اما با گسترش جنگهای منطقهای و فشارهای بینالمللی، از جمله تحریمهای جدید بر نفتکشها و صادرات پتروشیمی، این امیدواریها کمرنگ شده است. کارشناسان معتقدند که اگر ایران نتواند در سال آینده درآمد کافی از صادرات نفت داشته باشد، بودجه کشور با مشکلات جدی روبرو خواهد شد و بسیاری از پیشبینیهای دولت با عدم تحقق مواجه خواهند شد.
نرخ ارز و مشکلات احتمالی
در صورتی که درآمدهای نفتی به مشکل بربخورد، کاهش عرضه دلار به بازار ارز منجر به افزایش قیمت ارز و فشارهای تورمی خواهد شد. در چنین شرایطی، بانک مرکزی مجبور خواهد شد برای کنترل نرخ تورم، سیاستهای محدودکنندهای برای نرخ ارز اتخاذ کند. این وضعیت باعث کاهش تمایل به صادرات خواهد شد و به مشکلات اقتصادی کشور دامن میزند.
هزینهها و فشارهای بودجهای
سازمانها و نهادهایی که از بودجه عمومی استفاده میکنند، احتمالاً تمایلی به کاهش هزینههای خود ندارند و این مسئله فشار بیشتری بر دولت چهاردهم وارد خواهد کرد. علاوه بر این، برخی سازمانهای دولتی نیز ممکن است برای دریافت سهم بیشتری از بودجه با یکدیگر رقابت کنند که مدیریت این خواستهها بر عهده دولت خواهد بود. آیا دولت چهاردهم میتواند از پس مدیریت این خواستههای بودجهای برآید؟
لایحه بودجه در شرایط بحرانی
در شرایطی که جنگهای منطقهای ادامه دارد و فشارهای داخلی و خارجی بر دولت بیشتر میشود، تدوین لایحه بودجه سال ۱۴۰۴ به یکی از بزرگترین چالشهای دولت چهاردهم تبدیل خواهد شد. کارشناسان بر این باورند که تنها با اعطای اختیارات جدید به سازمان برنامهوبودجه و آرامش در فضای سیاسی، امکان عبور از این بحران وجود دارد. در غیر این صورت، تدوین بودجهای که بتواند نیازهای کشور را برطرف کند، به امری دشوار و پیچیده تبدیل خواهد