به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بازارهای مالی(ایستانیوز)،براساس سرشماری سال 1395، مسکن به طور متوسط 35.5 درصد از هزینه مصرفی خانوارها را به خود اختصاص داده است. به عبارت دیگر، مسکن به عنوان کالای سرمایه ای این ظرفیت را دارد تا بخش زیادی از سرمایه ها و نقدینگی سرگردان مردم را جذب کند. این یعنی بخش مسکن ظرفیت افزایش تقاضا از نوع تقاضای سفته بازی را دارد.

 

مسکن از جمله کالاهایی است که به دو شکل ملکی یا غیرملکی ( اجاری، رایگان ودر برابر خدمت) تامین می شود. در جوامع پیشرفته اغلب خانوارها براساس معیار اقتصادی و هزینه تامین مسکن در طول عمر، مسکن ملکی یا اجاره ای را انتخاب می کنند. در ایران معیارهای اقتصادی و توانایی خرید مسکن در این بین نقش آفرینی می کند. هرچند مسکن ملکی از معیارهای موثر بر شان و منزلت اجتماعی خانوارهاست اما افزایش قابل توجه قیمت آن و کاهش قدرت خرید خانوارهای میان و کم درآمد، باعث کاهش تدریجی سهم مسکن ملکی شده است.

 

درآمد دائمی از اثرگذارترین عوامل بر تقاضای مصرفی مسکن در ایران است. پژوهشگران می گویند افزایش درآمد دائمی اثری مثبت بر تقاضای مصرفی مسکن دارد. بنابراین استفاده از روش های مناسب برای افزایش درآمد دائمی و پایدار برای خانوارها ضروری است. یکی از راه های مورد نظر برای افزایش درآمد دائمی خانوارها و بهبود فضای کسب وکار و استفاده از سیاست های درآمدی شفاف است. دولت می تواند برای رسیدن به انتظار دقیق تری از درآمد و پیش بینی آن، فضای مناسبی را ایجاد کند. هم چنین بررسی ها نشان می هد تقاضای مسکن در برابر تغییرات قیمت بی کشش است.

 

از طرف دیگر قیمت پیشنهادی عرضه کنندگان به دلیل افزایش هزینه های ساخت و ساز و قیمت زمین، بالا بوده و حتی با ارائه تسهیلات برای ساخت واحدهای مسکونی و اجرای سیاست های تشویقی، هم چنان قیمت مسکن بالاتر از قدرت خرید متقاضیان است. یکی از راه حل های ممکن برای افزایش عرضه و کاهش قیمت تمام شده واحدهای مسکونی این است که دولت زمین رایگان یا ارزان قیمت را در اختیار انبوه سازان مسکن قرار دهد و یا با دادن تسهیلات کم بهره به خانوارهای نیازمند، به افزایش تقاضا در بازار مسکن کمک کند.

 

برای مطالعه بیشتر مقاله «برآورد تقاضای مصرفی مسکن در ایران» را بخوانید. این مقاله در نشریه سیاست هاو تحقیقات اقتصادی در بهار سال 1401 منتشر شده است.