دولت غیرمستقیم از بانک مرکزی استقراض می کند
معاون وزیر اقتصاد مدعی است دولت سیزدهم به هیچ وجه از بانک مرکزی استقراض نداشته است. سید هادی سبحانیان گفت: در بحث عدم استقراض از بانک مرکزی خط قرمز وزارت اقتصاد بوده و به همین دلیل تلاش شد با رویکردهایی که اتخاذ شده استقراض از بانک مرکزی رخ ندهد. سبحانیان درباره اظهارات برخی از نمایندگان مجلس مبنی بر اینکه در دولت سیزدهم هم استقراض از بانک مرکزی انجام شده، ادامه داد: افراد باید مبتنی بر اعداد و ارقام صحبت کنند و به هیچ وجه دولت سیزدهم از بانک مرکزی استقراض نداشته است. برخی از کارشناسان بیان می‌کنند که بانک‌ها اوراق دولتی خریداری کردند و اضافه برداشت داشتند و این را استقراض می‌دانند اما طبق قانون بانک‌ها مکلف هستند که سه درصد از ترازنامه خود را اوراق دولتی خریداری کنند و تا به امروز آنچه که از سوی وزارت اقتصاد دولت سیزدهم پیگیری شده عمل به تکالیف از سوی شبکه بانکی بوده است. برای کنترل تورم، استقراض از بانک مرکزی جزو خطوط قرمز وزارت اقتصاد دولت سیزدهم بوده است.
 
با اینکه دولت سیزدهم همچنان پافشاری می کند که استقراضی از بانک مرکزی نداشته، اما کارشناسان می گویند این استقراض شاید مستقیم نبوده باشد، اما غیرمستقیم رخ داده است.
 
هادی حق شناس، کارشناس اقتصادی دراین باره گفت: نکته کلیدی این است که بالاخره افزایش حجم پول و رشد نقدینگی در دولت سیزدهم در اقتصاد رخ داده است. اما رشد نقدینگی و افزایش حجم پول، ضرورتا این نیست که مستقیم دولت از بانک مرکزی استقراض کند. بلکه اگر بانک ها هم از بانک مرکزی اضافه برداشت داشته باشند، منجر به افزایش حجم پول یا رشد نقدینگی می شود و نتیجه اش می شود تورم و یا اینکه بانک مرکزی، بابت مطالبات ارزی دولت، پول چاپ می کند و در اختیار دولت قرار می دهد که اسم این هم استقراض نیست، اما افزایش حجم پول و رشد نقدینگی را در پی دارد.
 
حق شناس ادامه داد: اطلاعات موجود نشان می دهد در 9 ماهه گذشته، ما شاهد رشد نقدینگی نسبت به مدت مشابه سال قبل بوده ایم. ریشه های این رشد نقدینگی یا افزایش حجم پول، یا در مطالعات معوق بانک مرکزی بوده و یا مطالبات معوق بانک مرکزی از بانک هاست که هر دوی اینها یعنی برداشت بانک ها از بانک مرکزی و یا استقراض دولت از بانک مرکزی. لذا در این ماجرا باید به اجزای نقدینگی نگاه کنیم. یکی از اجزای نقدینگی، گرفتن پول توسط دولت از بانک مرکزی است. یکی دیگر گرفتن پول توسط دولت از بانک ها است، در این حالت بانک ها از بانک مرکزی پول می گیرند. بنابراین استقراض از بانک مرکزی غیرمستقیم رخ داده است. این کارشناس اقتصادی تاکید کرد: همانطور که می‌بینیم، نرخ تورم نقطه به نقطه در ماه اخیر افزایش یافته است و آمار و اطلاعات هم رشد پایه پولی را نشان می دهد.