گزارش 98

جلوتر از همه بازارها

بازار سرمایه در سال 98 روی خوشی به سهامداران نشان داد. پس از آن‌که بازارهای ارز، طلا و مسکن با تورم بالا مواجه شدند، بازار سرمایه مورد توجه سرمایه‌گذاران قرار گرفت. شاخص بورس در سال 98 بارها رکوردشکنی کرد و ارقام جدیدی را به ثبت رساند. رشد شاخص بورس، خیلی‌ها را به دنیای سهام علاقه‌مند کرده و سرمایه‌گذاران جدیدی از سایر بازارها به سوی این بازار آمده‌اند. این بازار نسبت به سه بازار ارز، طلا و مسکن ریسک بالاتری دارد که در دو دهه گذشته بارها اثبات شده است. همان‌طور که صعود ارزش جاری بورس با ۱۴۴ میلیارد دلار در آذر ۱۳۹۲ و سقوط آن با ۷۳ میلیارد دلار در آذر ۱۳۹۴ رقم خورد، امکان سقوط این‌چنینی پس از صعودهای اخیر نیز وجود دارد. این میزان ریسک، مانع از ورود گروه‌های غیرحرفه‌ای به این بازار می‌شود. برآوردهای آماری نشان می‌دهد میانگین ماهانه ارزش جاری بورس در سال‌های ۱۳۹۵ و ۱۳۹۶ با احتساب دلار بازار آزاد، ۸۸ میلیارد دلار بود. با وقوع شوک ارزی و سقوط ارزش پول ملی، ارزش جاری بورس به ۴۸ میلیارد دلار در میانه سال ۱۳۹۷ تنزل یافت. از ابتدای سال ۱۳۹۸، ارزش جاری بورس خود را با ارزش ریال تعدیل کرد و در دهم مهر ۱۳۹۸ به ۱۰۵ میلیارد دلار صعود کرد.

 

شاخص کل بورس در ابتدای فروردین 98 معادل 178 هزار و 659 واحد بوده است. این شاخص تا پایان شهریور 98 به عدد 302 هزار و 659 واحد رسید. این اعداد نشان می‌دهد که بازار سرمایه در 6 ماه اول سال، 69 درصد بازدهی داشته است. در نیمه دوم سال هم روند صعودی بورس ادامه پیدا کرد هرچند در میانه‌های پاییز اندکی افت در نمودار شاخص کل ایجاد شد اما بار دیگر اوج‌گیری آن از سر گرفته شد تا این‌که در 28 دی‌ماه کانال 400 هزار واحد نیز فتح شد. زمستان برای بورس خوش‌یمن بود چه این‌که روند صعودی قیمت سهام ادامه پیدا کرد و تا 28 بهمن به 478 هزار واحد رسید. این شاخص مشخص می‌کند که میان همه بازارهای رایج طی این دوره زمانی، بورس بیشترین بازدهی نقطه به نقطه را به نام خود ثبت کرده است. این ارقام نشان می‌دهد که بازدهی بازار سرمایه در 11 ماهه سال 98 به 166 درصد رسیده است.

پیش‌بینی 99

هراس از سقوط

شاخص بورس رشد قابل توجهی را در سال 98 تجربه کرده است اما این هراس همواره در دل سهامداران وجود دارد که دوران سقوط نیز سربرسد و شرایط تغییر کند. چنین تجربه‌ای قبلاً اتفاق افتاده است. در شوک ارزی پیشین نیز ارزش جاری بورس به کمتر از ۵۰ میلیارد دلار در میانه سال ۱۳۹۱ سقوط پیدا کرد. در سال ۱۳۹۲ ارزش جاری بورس خود را با ارزش ریال تعدیل کرد، اما تحت تأثیر فعالیت‌های سفته‌بازانه به ۱۴۴ میلیارد دلار در آذر ۱۳۹۲ صعود کرد. پس از این نقطه اوج تاریخی ارزش جاری بازار بورس رو به افول نهاد و در نیمه سال ۱۳۹۴ به حدود نصف آن تنزل یافت. ساختار بورس تهران که نزدیک به ۸۰ درصد ارزش آن شامل بنگاه‌های شبه‌دولتی است و توسط دولت اداره می‌شود با ماهیت بازار سرمایه مدرن تفاوت‌های زیادی دارد، بنابراین روندهای آتی می‌تواند متفاوت از انتظارات باشد./ آینده نگر