به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بازارهای مالی(ایستانیوز)،دولت‌ها مدام سعی در طرحی برای مسکن هستند تا مشکل خانه‌دار شدن را حل کنند. اما تقریبا بیشتر این طرح ها با شکست مواجه شده است.

 

مسکن مهر سال 86 و در دولت اول محمود احمدی نژاد رقم خورد. کلونی ساختمان های یک شکل که تقریبا بیشترشان به دور از فضای معمول شهری ساخته شده بودند.

 

در سایت مسکن مهر درباره تاریخچه آن نوشته شده است: «بند «د» ذیل تبصره 6 بودجه سال 1386 کل کشور بر تأمین مسکن مناسب برای آحاد ملت به خصوص اقشار کم درآمد تأکید جدی داشته و جهت نیل به اهداف تعیین شده راهکارهای متعددی من‌جمله اجاره بلندمدت زمین در چاچوب حق بهره‌برداری از زمین های دولتی به منظور کاهش قیمت واحدهای مسکونی و حذف قیمت زمین از قیمت تمام شده واحد مسکونی را پیشنهاد نمود. دستورالعمل اجرایی آیین‌نامه اجرای بند «د» تبصره 6 قانون بودجه سال 86 توسط وزارت مسکن و شهرسازی در جهت اجرایی شدن اهداف طرح مذکور تهیه و در تاریخ 13/4/86 توسط وزیر محترم مسکن و شهرسازی ابلاغ گردید که طی تبصره 4 ذیل بند «ب» آن کلیه وظایف وزارت مذکور در خصوص اجرای طرح مسکن مهر در شهرهای زیر 12000 نفر اعم از تهیه زمین، دریافت لیست متقاضیان پالایش شده از وزارت تعاون و معرفی متقاضیان به بانک های عامل جهت اخذ تسهیلات و نظارت بر تهیه طرح های آماده سازی تفکیکی و عملیات آماده‌سازی و عملیات ساخت واحدها به بنیاد مسکن انقلاب اسلامی واگذار گردید.»

 

در ادامه هم دولت برای اینکه بتواند تولید و عرضه مسکن را پیش ببرد، اول خردادماه سال 86 قانون ساماندهی و حمایت از تولید و عرضه مسکن را به صورت لایحه ای یک فوریتی به مجلس برد. مجلس هم اواخر اردیبهشت سال 87، یعنی تقریبا یک سال بعد، لایحه دولت را با تایید شورای نگهبان تصویب کرد. در نهایت این شد که از هجدهم آذرماه سال 87، با مصوبه هیات دولت و امضای معاون اول رییس جمهوری در شهرهای زیر 25000 نفر جمعیت اقدامات مربوط به مسکن مهر به قائم مقامی وزارت مسکن و شهرسازی به عهده بنیاد مسکن انقلاب اسلامی قرار داده شد. شیوه نامه اجرایی این طرح هم با مبنای واگذاری مسئولیت کلیه امور مسکن مهر به بنیاد مسکن انقلاب اسلامی هفتم اردیبهشت سال 88 از طرف وزیر مسکن وقت ابلاغ شد.

 

طرحی که دولت احمدی نژاد اجرایش کرد با مشکلات زیادی همراه بود. عباس آخوندی، وزیر سابق راه و شهرسازی درباره آن گفته بود: اجرای «مسکن مهر» قیمت زمین را 9 برابر و قیمت ساختمان را 6 برابر کرد.

 

طرح مسکن مهر از دولت اول احمدی نژاد یعنی سال 1386 شروع شد. استدلال آن زمان دولت این بود که چون ارزش زمین، بخش قابل توجهی از هزینه تمام شده مسکن را به خود اختصاص می‌دهد، دولت این قسمت هزینه را حذف کند. به هرحال براساس گزارش های منتشر شده این سهم در کل کشور در دوره ۳۵ ساله برابر ۴۰ درصد و در دهه اخیر برابر ۴۵ درصد بوده و در استان تهران این سهم به حدود ۶۰ درصد هم می رسد؛ بنابراین استدلال این بود که با حذف یا کاهش ارزش زمین از هزینه تمام شده مسکن، می‌توان تا حدود زیادی هزینه مسکن را کاهش داد؛ بنابراین طرح مسکن مهر بر اجاره بلندمدت زمین جهت احداث مسکن مبتنی شد. اما آنطور که باید و شاید به نتیجه نرسید. دولت یازدهم و دوازدهم با هر زوری بود آن را به پایان رساندند، اما دردسرهای زیادی متحمل شدند.

 

بعد از آن، دولت یازدهم، طرح خودش یعنی مسکن اجتماعی را مطرح کرد اما آن هم به جایی نرسید. ۲۷ آبان ماه ۱۳۹۲، حسین عبده تبریزی مشاور وزیر راه و شهرسازی از اجرای طرح جامع مسکن اجتماعی و حمایتی خبر داد و گفت: به زودی جزئیات این طرح از سوی وزارت راه و شهرسازی اعلام می‌شود. مسکن اجتماعی همان مسکنی است که از طریق پس انداز تأمین می‌شود چرا که برای خرید حتی کالایی کوچک هم باید از قبل پس انداز داشته باشیم.

 

در نهایت، در اواخر دولت یازدهم و در بهمن ماه ۱۳۹۵، طرح مسکن اجتماعی رسماً جایگزین مسکن مهر شد. در بهمن ۱۳۹۵، هیأت دولت، پیشنهاد سازمان برنامه و بودجه کشور مبنی بر تأمین مسکن گروه‌های کم درآمد در دو قالب مسکن اجتماعی و مسکن حمایتی را بررسی و تصویب کرد. طرح مسکن اجتماعی متعلق به آخوندی، وزیر راه سابق بود. اما وزیر جدید با آن مخالفت کرد. محمد اسلامی وزیر راه و شهرسازی جدید، چهارم تیرماه ۱۳۹۸ با انتقاد شدید از طرح مسکن اجتماعی عملاً مهر تأییدی را بر عدم اجرای این طرح در دوره وزارت خود زد تا پرونده طرحی که قرار بود از سال ۱۳۹۲ جایگزین طرح مسکن مهر و به نوعی تنظیم کننده عرضه مسکن در بازار باشد، بسته شود.

 

حالا هم دولت دوازدهم و وزیری دیگر، طرحی جدید برای مسکن دارد. طرح مسکن ملی همین طرح جدید برای مسکن است. چندی پیش، وزیر راه و شهرسازی از انعقاد تفاهمنامه با ۵ وزارتخانه و سازمان برای ساخت مسکن کارکنان دولت خبر داد و گفت: «۱۵ آبان رونمایی و آغاز ثبت نام طرح اقدام ملی مسکن به طور همزمان در ۱۰ استان کشور آغاز می‌شود.» البته 15 آبان آمد و رفت هم ثبت نام آغاز نشد.

 

با این حال، محمد اسلامی گفت: تفاهمنامه‌هایی با بنیاد مستضعفان، ستاد اجرایی فرمان امام‌خمینی(ره)، وزارت آموزش و پرورش، وزارت دفاع و وزارت کار، تعاون و رفاه اجتماعی برای خانه‌دار شدن شاغلان آنها امضا شد و وزارت راه برای سایر نهادها و سازمان‌ها آماده همکاری در خصوص طرح مسکن است.

 

در این طرح قرار است ۴۰۰ هزار واحد مسکونی تولید شود. به گفته وزیر راه، ارایه طرح اقدام ملی مسکن و احداث ۴۰۰ هزار واحد در دو سال ۹۸ و ۹۹ از برنامه‌های وزارتخانه است که به جدیت در حال دنبال و پیگیری است. هم اکنون برنامه ریزی در این‌باره آغاز شده و زمین ها شناسایی شده اند. در حال حاضر عملیات اجرایی ۱۸۰ هزار واحد آغاز شده و در دست اجرا قرار دارد.