آیا آسیا بر جهان غلبه خواهد کرد؟
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بازارهای مالی(ایستانیوز)،مدت زیادی است که نظریه‌های غلبه آسیا بر جهان مورد توجه زیادی قرار گرفته‌اند. بر اساس این نظریه‌ها، آسیا با ثروت و تجربه بیش از دو هزار ساله‌ تمدنی‌اش دارد غرب و پیشرفت‌هایش را پشت سر می‌گذارد. حتی برخی نظریه‌پردازان اقتصاد هم معتقدند که اقتصاد جهانی دارد روند شرقی‌سازی را طی می‌کند و نه جهانی‌سازی. بر این اساس، تداوم غلبه غرب بر اقتصاد جهانی امکان‌پذیر نیست و عوامل مختلفی در این راستا نقش ایفا می‌کنند.
 
پارامترهای آسیایی در شاخص‌های جهانی در حال حاضر در حوزه تولید ناخالص داخلی، بخش خدمات، درآمد سرانه، اقتصاد غیررسمی خاکستری، تجارت بینامنطقه‌ای، سرمایه‌گذاری‌های زیرساختی، گسترش شهرسازی و ساخت شهرهای هوشمند، تولید و مصرف غذا و انرژی و افزایش کارایی حکومتی در حال افزایش هستند. خلاصه اینکه سیستم آسیایی نه تنها در حال اوج‌گیری است بلکه دارد تجارت منطقه‌ای و جهانی را برای سال‌ها و دهه‌های آینده شکل می‌دهد.
 
آیا معنی‌اش این است که ما در آینده شاهد شکل‌گیری آسیا برای آسیایی‌ها خواهیم بود؟ برخی کشورهای آسیایی مثل چین به خودمختاری استراتژیک موفقی دست یافته‌اند که باعث می‌شود آنها در آینده آسیای چندقطبی هم قادر به تقویت جایگاه خودشان باشند. در چنین صورتی، تقابلی بین نظم آسیایی و اوج‌گیری چین به وجود نخواهد آمد چون وابستگی متقابل اقتصادهای آسیایی به یکدیگر و به اقتصادهای خارج از این منطقه زیاد است و چین تنها بازیگر این عرصه نیست. با این وجود، مناقشاتی در آسیا دارند خود را نشان می‌دهند که آینده این منطقه را تغییر خواهند داد. کشورهای مختلف آسیایی در حال افزایش بودجه نظامی خود هستند و بن‌بست‌های امنیتی زیادی در این منطقه شکل گرفته که معلوم نیست با چه نوع داوری یا پادرمیانی و مذاکره قابل حل خواهند بود.
 
نکته دیگری که روی آینده آسیا تاثیرگذار است، آینده غرب است. از یک سو کشورهای غربی با مسائل مختلفی مثل بحران بدهی‌ها و دو قطبی‌شدن سیاسی جامعه مواجه‌اند و از سوی دیگر، فشاری که این کشورها برای تامین منافع خود روی جامعه بین‌المللی می‌آورند همچنان بالاست. در چنین شرایطی، مشخص نیست که آسیا چطور می‌تواند از بحران‌های غرب به سود خودش استفاده کند.
 
مسئله ‌‌‌‌‌‌‌‌بعدی هم این است که مفهوم آسیا به صورت کلی در حال تحول است و این تحول در آینده بیشتر هم خواهد شد. آن زمانی که ناپلئون می‌گفت نباید اژدها را از خواب بیدار کرد، منظور از آسیا صرفا چین بود. اما حالا بازیگران موفق آسیایی خیلی زیادتر از چین هستند و حتی آنهایی که در پروژه جاده ابریشم جدید چین هم حاضرند، بیش از هر چیز می‌خواهند نقش‌آفرینی خودشان را در جهان آینده افزایش بدهند و تعامل اقتصادی‌شان را با دنیا بالا ببرند.
 
در این میان، اوج‌گیری آسیا دارد نظم‌های منطقه‌ای و جهانی را با سرعتی بسیار بیشتر از گذشته تغییر می‌دهد. با این وجود، هنوز مشخص نیست که بالاخره کدام نیرو دست بالا را در دنیا خواهد داشت.آینده نگر/ سریکانت کانداپالی، استاد چین‌شناسی در دانشگاه جواهر لعل نهروی / منبع: فایننشال اکسپرس