رفتن صفرها چه کمکی به اقتصاد می کند؟
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بازارهای مالی(ایستانیوز)،هیئت دولت امروز حذف چهارصفر از پول ملی را تصویب کرد. براین اساس چهارصفر از ریال و سه صفر از توان کسر خواهد شد. لایحه دولت درباره حذف صفر از پول ملی باید در مجلس نهایی شده و پس از آن به مرحله اجرا می رسد. براساس این مصوبه ۵۰۰ هزار ریال ۵۰ تومان، ۲۰۰ هزار ریال ۲۰ تومان، ۱۰ هزار ریال یک تومان و ۵۰ هزار ریال پنج تومان جدید در واحد پول ملی ایران می‌شود. حذف صفر از پول ملی از زمان دولت نهم مطرح شده است و یک راهکار برای پوشش افزایش تورم است. این ایده در سال 95 از سوی دولت تدبیر وامید مطرح شد با این حال اجرای آن به زعم کارشناس، به دلیل عدم وجود زمینه مناسب و البته دیگر مشکلات در بازار پولی کشور، در اولویت نبود.
 
کارشناسان می گویند با تغییر واحد پول از ریال به تومان واحد پول ثبت‌شده در دفاتر ده برابر کمتر شده درنتیجه حسابرسی‌ها آسان‌تر می‌شود. تغییر واحد پولی ملی در فرایند تغییر اسکناس‌های فعلی با اسکناس‌های جدید هم آن‌چنان هزینه‌بر نیست و البته در این فرایند امکان شناسایی و حذف اسکناس‌های تقلبی هم فراهم می‌شود. حجم ارقام ذخیره‌شده در حافظه رایانه‌ها کاهش پیدا می‌کند، محاسبات و درک آن راحت‌تر می‌شود و میزان اسکناس در جریان با تغییر ریال به تومان کمتر می‌شود. ساده‌سازی اصلی‌ترین نتیجه تغییر واحد پول است که البته بر تورم هم اثرگذار است. یکی دیگر از گزینه‌های دولت در این زمینه حذف یک صفر همراه با تغییر واحد پول بود که می‌توانست به‌جای ده برابر، صد برابر اثر کاهشی داشته باشد.
 
هرچند حذف صفر از پول ملی می تواند تا حدودی کشور را از نظر روانی نسبت به تورم آرام کند و دارای مزایای مالی و حسابداری است با این حال، اگر شرایط لازم از جمله ادامه تلاش های ضد تورمی دولت ها ادامه پیدا نکند، این آرامش دوامی نخواهد داشت. بعضی تحلیل ها، حذف صفر از پول ملی در شرایط تک رقمی بودن تورم را به دولت توصیه کرده بود اما اکنون باتوجه به سیر صعودی تورم، موفقیت اجرای مصوبه حذف صفر از پول ملی تضمین شده نیست. از سوی دیگر دولت باید به شاخص های اقتصادی دیگر از جمله نرخ رشد اقتصادی و پایداری آن، نرخ رشد سرمایه گذاری، تراز پرداخت های خارجی هم درباره حذف صفر از پولی ملی توجه کند.
 
اما روسای بانک مرکزی در این باره چه نظری دارند؟ پیش از همتی، ولی الله سیف، رییس کل بانک مرکزی که حذف صفر در دوره دولت تدبیر وامید برای اولین بار در دوره مدیریت او مطرح شده بود، حذف صفر را تلاشی برای تطبیق واقعات پولی با ذهن مردم عنوان کرد. سیف در سال 96 از این گفت که «این واقعیت نیست که اسکناس ها هزینه های زیادی را ایجاد می کند. ما نمی خواهیم اسکناس های جدید را برداریم بلکه قصد داریم به مرور اسکناس ها را خارج و اسکناس های جدید را وارد کنیم. علت اصلی این مساله تطبیق واقعیات پولی با ذهن مردم است. همیشه مردم حرف از ریال می زنند اما آنچه در ذهن شان بود، تومان بود. وقتی به شرایط ثبات اقتصادی رسیدیم، باید به حذف صفر اقدام کنیم که موکول به شرایط آینده است».
 
عبدالناصر همتی، رییس کل کنونی بانک مرکزی هم در سال گذشته، حذف چهارصفر از پول ملی را بی تاثیر در رشد اقتصادی و تورم دانست و گفت«ما ادعا نکردیم حذف صفرها کار حقیقی است، ‌ بلکه یک کار ظاهری است».
 
به گفته همتی پیشنهاد حذف چهار صفر از پول ملی برای تسهیل امور جلوگیری از هزینه‌های چاپ اسکناس و متناسب سازی ارتباط پول ملی با ارزهای خارجی است. رییس بانک مرکزی گفت«این پیشنهاد باید در دولت و مجلس شورای اسلامی در طول زمان و با آرامش بررسی شود. ما می‌دانیم حذف این چهار صفر تاثیری در رشد و تورم ندارد، ‌ بلکه این کار یک کار ظاهری و اسمی و نه کار حقیقی است».
 
باتوجه به این مسئله و البته وضعیت رشد نقدینگی، اشتغال، نرخ سود بانکی و تورم، شاید بتوان این تعبیر را بیشتر نزدیک به واقعیت دانست که حذف صفر از پول ملی برای دولت یک سرگرمی است تا یک فوریت چراکه هیچ تاثیری در فاکتورهای اصلی اقتصاد کشور ندارد.