موج جدیدی از خصوصی سازی در راه است
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بازارهای مالی(ایستانیوز)،واگذاری سهام دولتی 18 شرکت بزرگ که شامل صنایع بزرگ و مادر، بیمه و بانک می شوند، به زودی کلید می خورد. این عرضه سهام یکی از بزرگترین واگذاری های سهام شرکت های دولتی در سال های گذشته محسوب می شود که طبق گفته رئیس سازمان خصوصی سازی تا پایان هفته صورت خواهد گرفت و در حال حاضر هیات واگذاری با عرضه این سهام ها موافقت کرده است. در لیست واگذاری نام بانک های تجارت، ملت، صادرات و شرکت های ملی صنایع مس ایران، فولاد مبارکه اصفهان، ایران خودرو و سایپا، هلدینگ صنایع پتروشیمی خلیج فارس، کشت و صنعت و دامپروری پارس، سرمایه‌گذاری ملی ایران و دو شرکت بیمه البرز و بیمه اتکایی امین دیده می شوند. همچنین سهام دولتی چند پالایشگاه مهم کشور مانند پالایشگاه نفت لاوان، شیراز، اصفهان، تهران، بندرعباس و تبریز هم واگذار خواهد شد. به اعتقاد کارشناسان ارزش کل سهام این شرکت ها حدود 260 هزار میلیارد تومان است که به گفته رئیس سازمان خصوصی‌سازی‌ ارزش سهام قابل واگذاری متعلق به دولت برای عرضه در بورس 52هزار میلیارد تومان است. البته رئیس سازمان خصوصی سازی گفته است: از 18شرکت قابل واگذاری هنوز 7شرکت به‌دلیل‌های مختلف برای واگذاری آماده نیستند. این دلایل ممکن است توقف نمادشان در بورس برای افزایش سرمایه باشد یا سهامشان در وثیقه باشد یا در نوبت استفاده از حق‌تقدم سهام باشند.
 
اخیرا هیأت واگذاری، با عرضه باقیمانده سهام دولت در شرکت‌های بزرگ بورسی و فرابورسی موافقت کرده است. بر این اساس مقرر شد سهام این شرکت‌ها به صورت بلوکی و یکجا مطابق مقررات به عموم متقاضیان واگذار شود. طبق قانون ترکیب هیأت واگذاری عبارت است از وزیر امور اقتصادی و دارایی (رئیس هیأت)، وزیر دادگستری، رئیس اتاق تعاون ایران، رئیس اتاق بازرگانی صنایع، معادن و کشاورزی ایران و همچنین دو نفر از نمایندگان مجلس شورای اسلامی به عنوان ناظر این هیأت هستند.
 
اما قیمت پایه سهام در زمان عرضه چگونه تعیین می شود؟ با توجه به دستورالعمل قیمت‌گذاری، قیمت عرضه سهام این شرکت‌ها در بورس و فرابورس باتوجه به قیمت تابلو در روز قبل از عرضه تعیین خواهد شد، قیمتی که 2۰ درصد به آن اضافه می‌شود؛ البته به این شرط که این قیمت از قیمت پایه‌ای که مد نظر هیأت واگذاری است پایین‌تر نباشد. مطابق ماده ۴۰ قانون اجرای سیاست‌های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی هیأت واگذاری دارای اختیارات لازم برای تصمیم‌گیری نسبت به قیمت‌گذاری و سایر شرایط واگذاری سهام دولت است.
 
اما مشتریان سهام این شرکت ها چه کسانی خواهند بود؟ به اعتقاد کارشناسان با توجه به اینکه حجم این عرضه‌ها بزرگ و بلوکی است، بعید است که کسی سهام این شرکت‌ها را به‌صورت نقد بتواند خریداری کند. همچنین در خصوص مورد شرکت‌های بزرگ که ارزش بلوک سهامشان زیاد است، باید کنسرسیوم تشکیل شود و اگر فردی یا شرکتی هم اقدام کند احتمالا در پشت پرده کنسرسیومی تشیکل شده است. به اعتقاد کارشناسان اقتصادی سازمان خصوصی سازی در واگذاری سهام این شرکت های باید علاوه بر سرمایه به اهلیت هم اهمیت ویژه ای بدهد زیرا تجربه سال های گذشته نشان می دهد که واگذاری سهام شرکت ها و مجموعه های صنعتی دولتی به افرادی که دارای اهلیت مناسب نیستند به چالش های جدی و حتی تعطیلی آن صنایع منجر شده است.
 
در واگذاری سهام 18 شرکت مصوب به نظر می رسد که واگذاری سهام ایران خودرو و سایپا که در سال های گذشته همیشه با مقاومت دولت همراه بود، از همه پر حاشیه تر باشد. به اعتقاد کارشناسان باتوجه به اینکه این دو شرکت زیانده هستند و بدهی های سنگینی را دارند، دولت چاره ای جز واگذاری سهام آن ها ندارد.