زنگ خطر رشد منفی تولید
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بازارهای مالی (ایستانیوز)،بر اساس اطلاعاتی که مرکز آمار ایران از رشد اقتصادی 6ماهه 97 صادر کرده، رشد بخش‌های کشاورزی و صنعت منفی شده است درحالی‌که قسمت عمده‌ای از تولید کشور به این دو بخش تعلق دارد و کند یا منفی شدن رشد آنها می‌تواند تبعاتی برای اشتغال و تأمین نیاز بازار داخلی داشته باشد.
 
بررسی سابقه رشد اقتصادی گروه‌ها و بخش‌های مختلف اقتصاد ایران در سال‌های اخیر نشان دهد در سال 1397، دوباره تحولاتی از جنس همان اتفاقاتی که در سال‌های 90 و 91 در اقتصاد ایران رخ داد و رشد اقتصادی را تا منفی 6.8 درصد پائین آورد، در حال تکرار است.
 
تحریم‌های اقتصادی، نابسامانی‌های ارزی و سخت شدن فضای کسب‌وکار برای بنگاه‌های اقتصادی موجود از جمله مسائلی بود که در سال‌های منتهی به 1392 در اقتصاد ایران وجود داشت که ثمره آن کوچک‌تر شدن کیک اقتصاد ایران بود و حالا به نظر می‌رسد همان شرایط دوباره در حال تحمل شدن به اقتصاد ایران است.
 
مرکز آمار ایران رشد اقتصادی کشور در 6ماهه 97 را با احتساب نفت 0.38 درصد و بدون احتساب نفت 0.28 درصد اعلام کرده است که بخش زیادی از آن مرهون مثبت شدن نرخ رشد بخش خدمات بوده است.
 
بر اساس اطلاعات مربوط به رشد محصول ناخالص داخلی، نشان می‌دهد در 6 ماهه نخست سال جاری نرخ رشد گروه کشاورزی به منفی 2.5 درصد رسیده است درحالی‌که در مدت مشابه سال قبل این بخش 0.7 درصد رشد کرده بود.
 
همچنین در این دوره زمانی رشد گروه صنعت منفی 1.21 درصد به ثبت رسیده که نسبت به دور مشابه در سال قبل با سقوط شدید مواجه بوده است. سال گذشته رشد این گروه به 5.2 درصد رسیده بود که البته رشد بخش نفت و گاز نیز در آن مدنظر قرار می‌گرفت اما در سال جاری باوجود محاسبه رشد مثبت بخش نفت و گاز، نرخ رشد بخش صنعت حدود 6.5 درصد افت کرده و وارد بازه منفی شده است.

 

هرچند اطلاعات منتشر شده از تحولات بازار کار ایران حاکی از این است که حدود نیمی از نیروی کار کشور در بخش خدمات فعالیت دارند و سهم به‌مراتب کمتری از اشتغال به بخش‌های صنعت و کشاورزی مربوط می‌شود اما ازآنجایی‌که بنگاه‌های مولد و تولیدی کشور غالباً در این دو بخش حضور دارند و سهم قابل‌توجهی از نیاز بازارهای داخلی به همت رشد این دو بخش تأمین می‌شود، منفی شدن رشد این بخش‌ها می‌تواند زنگ خطری برای بروز مشکل در حوزه اشتغال مولد و تأمین بازارهای داخلی باشد.

در 6ماهه امسال، تنها گروهی که توانسته رشد مثبت سال قبل خود را حفظ کند، گروه خدمات بوده که باوجود افت قابل‌توجه میزان رشد نسبت به مدت مشابه سال قبل، بازهم به رشد مثبت 2.29 درصد دست یافته است.

بازخوانی تحولات مربوط به تولید ناخالص داخلی در سه‌ماهه امسال نیز نشان می‌دهد که مقدمه منفی شدن رشد دو گروه کشاورزی و صنعت و افت شدید رشد در گروه خدمات، در این دوره 3 ماهه به‌وجود آمده اما نکته قابل‌تأمل این است که از سال 1391 تاکنون تقریباً در هیچ فصلی رشد اقتصادی سه گروه اصلی اقتصاد ایران در یک مسیر موازی رو به افول قرار نداشته و همگی با هم درگیر افت یا منفی شدن رشد نبوده‌اند.

در سال‌های 1390 و 1391 با اعمال تحریم‌های اقتصادی و با توجه به عدم آمادگی کشور برای خنثی‌سازی اثرات مخرب آنها، وضعیتی مشابه آنچه امروز در حوزه رشد اقتصادی بروز کرده است اتفاق افتاده بود و در دوره جدید تحریم‌ها نیز همان سناریو در اقتصاد ایران در حال اجراست.