آیا سرمایه گذاران خارجی به بورس انرژی می آیند؟
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بازارهای مالی(ایستانیوز)،در شرایطی که تاکنون دومرتبه و درمجموع یک‌میلیون و 700 هزار بشکه نفت در بورس انرژی عرضه‌شده است؛ حالا مدیرعامل بورس انرژی اعلام کرده است که برخی از کشورها از طریق سفارتخانه‌هایشان به دنبال کسب اطلاعات درباره خرید نفت از بورس انرژی هستند. به گفته سید علی حسینی شماری از شرکت‌های خارجی نیز به‌طور مستقیم برای رایزنی برای خرید نفت مراجعه و حتی کد معاملاتی نیز دریافت کرده‌اند.
 
البته به اعتقاد کارشناسان موانع بسیاری پیش روی خرید نفت از سوی شرکت‌های خارجی و حتی کشورهای دیگر از طریق بورس انرژی وجود دارد که مهم‌ترین آن نقل و انتقالات مالی و بانکی است. شیوه فروش نفت در بورس انرژی 20 درصد ریالی و 80 درصد ارزی است و طبق قانون هر مشتری برای اعلام خرید در روز عرضه باید ابتدا 10 درصد مبلغ اولیه خرید را به‌حساب شرکت سپرده‌گذاری مرکزی واریز کند ولی ازآنجایی‌که شرکت‌های خارجی با توجه به تحریم‌های آمریکا این امکان را ندارند به نظر می‌رسد که شرایط خرید نفت از سوی آن‌ها فراهم نباشد مگر اینکه تمهیداتی در این زمینه سنجیده شود.
 
علاوه بر این برخی از کارشناسان معتقدند ازنظر قانونی هم در این زمینه خلأ وجود دارد و شرکت‌ها و یا کشورهای خارجی نمی‌توانند از طریق بورس انرژی نفت خریداری کنند؛ اما شاپور محمدی رییس سازمان بهابازار و اوراق بهادار در پاسخ به این افراد گفته است:« هیچ محدودیتی برای خرید نفت از سوی خریداران داخلی و خارجی در بورس انرژی وجود ندارد.»
 
همچنین یکی دیگر از چالش‌های عرضه نفت از طریق بورس انرژی افت بسیار شدید قیمت نفت و نوسانات بسیار زیاد آن در هفته‌های گذشته است؛ برای مثال در اولین بار عرضه نفت از طریق بورس در تاریخ 6 آبان ماه یعنی کمتر از یک ماه قبل قیمت نفت 74 دلار و 85 سنت تعیین شد در شرایطی که امروز ارزش طلای سیاه به حدود 54 دلار رسیده است و این یعنی کاهش 20 دلاری قیمت.
 
باوجود بی‌ثباتی قیمت نفت در روزهای گذشته مدیرعامل بورس انرژی از تداوم عرضه نفت از طریق بورس انرژی خبر داده و گفته که قرار است شرکت ملی نفت ایران و وزارت نفت برنامه مشخصی را در این زمینه ارائه دهند. دو هفته پیش شورای عالی هماهنگی اقتصادی هم که با حضور سران سه قوه تشکیل جلسه می‌دهد با ادامه عرضه نفت از طریق بورس انرژی موافقت کرد.
 
در مرحله نخست فروش نفت از طریق بورس (6 آبان امسال)، یک‌میلیون بشکه نفت خام عرضه شد ولی هشت محموله 35 هزار بشکه‌ای (معادل 280 هزار بشکه) به نرخ بشکه‌ای 74 دلار و 85 سنت به فروش رسید و در مرحله دوم نیز(20 آبان) 700 هزار بشکه نفت خام به نرخ بشکه‌ای 64 دلار و 97 سنت دادوستد شد.
 
طبق پیش‌بینی فعالان حوزه بورس، چند شرکت بازرگانی زیرمجموعه بانک‌ها و چند شرکت حقوقی غیر بورسی ازجمله خریداران نفت خام در بورس انرژی هستند اما به گفته رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار، ازنظر این سازمان، اطلاعات مشتریان تا لحظه آخر محرمانه است و اعلام نخواهد شد. شاپور محمدی گفت اطلاعات کسانی که در تابلو معاملات برای خرید نفت خام رقابت می‌کنند را محرمانه حفظ خواهیم کرد، چراکه یکی از وظایف اصلی بازار سرمایه حفظ اطلاعات مشتریان است. اطلاعات تمامی کسانی که در دنیا نفت می‌خرند صیانت خواهد شد و این‌یک روال قانونی است که در مورد سهام‌داران هم این روال را حفظ کرده‌ایم. با توجه به اینکه تمرکز اصلی دور دوم تحریم‌های آمریکا روی صادرات نفت و روابط مالی و بانکی ایران است؛ دولت قصد دارد باعرضه نفت در بورس شرایطی را فراهم کند که بخشی از کاهش صادرات جبران و بخش خصوصی وارد صادرات نفت شود.
 
طرح عرضه نفت خام در بورس در سال‌های گذشته بارها مطرح شد اما ناکام ماند تا سرانجام در تیرماه امسال با حمایت دولت و تأکید معاون اول رییس جمهوری این طرح کلید خورد و در آبان امسال، اجرایی شد.