به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بازارهای مالی(ایستانیوز)،جنگ و ناآرامی در سوریه در هفت سال اخیر، ضربه اقتصادی سنگینی به استان‌های مرزی ترکیه زد. اما جنگ، اقتصاد خودش را تولید می‌کند و این بار هم قاعده همین بوده است. صادرات ترکیه به سوریه در سال‌های اخیر به رغم جنگ افزایش پیدا کرده و مداخله نظامی ترکیه در شمال سوریه نیز این موضع را تقویت کرد.

 

بعد از آغاز جنگ در سوریه، تجارت متقابل سوریه و ترکیه در سال ۲۰۱۲ به پایین‌ترین سطح خود رسید: صادرات ترکیه به سوریه ۵۰۱ میلیون دلار بود و وارداتش از سوریه تنها ۶۷ میلیون دلار شده بود. این در حالی بود که تا دو سال پیش از آن، ترکیه نزدیک به ۱.۸۵ میلیارد دلار صادرات به سوریه داشت و وارداتش از این کشور نیز ۶۶۳ میلیون دلار می‌شد.

 

تفاوتی که اخیرا در اوضاع مشاهده می‌شود این است که صادرات ترکیه به سوریه دوباره به شدت افزایش یافته و بالغ بر ۱.۴ میلیارد دلار می‌شود؛ در حالی که وارداتش از سوریه هنوز در سطح پایینی (۷۱ میلیون دلار) است.

 

اصلی‌ترین محصولاتی که از ترکیه وارد سوریه می‌شود از این قرار است: روغن پخت و پز، آرد و محصولات مبتنی بر آرد، سیمان، آهن و فولاد، لوازم بهداشتی، ماکیان و خودرو. ترکیه در کنار چین مهم‌ترین صادرکنندگان کالا به سوریه‌اند. ترکیه در عین حال چهارمین خریدار اصلی محصولات سوری است و موادی مثل روغن زیتون، میوه و سبزی و محصولات مسی و آلومینیومی را از این کشور وارد می‌کند.

 

دو استان ترکیه که هم‌مرز سوریه‌اند - قاضی انتپ و کیلیس- حالا به راه اصلی انتقال کالا به سوریه از خاک ترکیه بدل شده‌اند. از زمانی که ترکیه عملیات سپر فرات را در مرز با سوریه آغاز کرد، راه صادرات هموار شد و ظاهرا در آینده نزدیک نیز همین روند ادامه پیدا خواهد کرد.

 

در غیبت مناسبات دیپلماتیک و در شرایطی که برخی از گذرگاه‌های مرزی به سمت سوریه در کنترل شورشیان بوده، تجارت ترکیه و سوریه به روش‌های غیرمتعارفی انجام شده: کالاها در منطقه حایل مرزی دست به دست می‌شوند؛ یعنی کامیون‌های ترکیه بار خود را در منطقه حایل خالی می‌کنند و برمی‌گردند. سپس واسطه‌ها در سوریه که این محموله‌ها را دریافت کرده‌اند، آنها را به مناطق مختلف این کشور می‌رسانند. انتقال پول از طریق بانک ممکن نیست و بنابراین همه معاملات با پول نقد انجام می‌شوند.

 

تعداد معامله‌گران سوری که در ترکیه هستند و به انتقال کالا بین دو کشور مشغول‌اند دائم در حال افزایش است و بین ۲۰ تا ۳۰ درصد از صادرات به سوریه را انجام می‌دهند. مثلا در قاضی انتپ، ۱۸۵۴ کسب و کار سوری به صورت رسمی ثبت شده‌اند و سی درصد از آنها در حوزه صادرات و واردات کار می‌کنند. تعداد مجوزهای کار که در ترکیه به اتباع سوری داده شده نیز افزایش قابل توجهی داشته و این نشان‌دهنده موفقیت سوری‌ها در امور تجاری در ترکیه است. اما هنوز مشکلات زیادی در جابه‌جایی پول بین دو کشور وجود دارد و گرفتن مجوز کار نیز آسان نیست. به رغم ابعاد غیرمتعارف تجارت کنونی بین ترکیه و سوریه، تاجران سوری در ترکیه توانسته‌اند با تکیه بر کمک خویشاوندان و آشنایان خود در سوریه این راه را ادامه بدهند. آنها درواقع کالاها را از ترکیه به افراد معتمد خود در منطقه حایل در سوریه منتقل می‌کنند و روش‌های خودشان را برای حل مشکلات در این راه دارند.

 

پرسشی که حالا مطرح می‌شود این است که آیا تجارت بین ترکیه و سوریه را می‌توان تحت شرایط موجود گسترش نیز داد؟

 

کنعان مورتان اقتصاددان ارشد ترک که وضعیت اقتصادی مناطق مرزی این کشور با سوریه را دنبال می‌کند، معتقد است که در آینده نزدیک نمی‌توان به افزایش قابل توجه تجارت بین دو کشور امید داشت؛ چون شرایط سوریه هنوز خاص است و در آینده هم معضلات مخصوص خودش را در راه تجارت ایجاد خواهد کرد: «مهاجران سوری ثروتمندی در سال‌های اخیر سرمایه خود را به ترکیه آورده‌اند. اما اینکه تجارت بتواند از این سطح بیشتر شود، به بازگشت کامل صلح نیاز دارد؛ به طوری که مناسبات ترکیه و سوریه نیز به وضع عادی خود برگردد و بانک‌های مرکزی دو کشور با یکدیگر مرتبط باشند و مراجع قضایی در هردو کشور قادر باشند به دعواهای حقوقی در مناسبات تجاری متقابل رسیدگی کنند»

 

تجار ترکیه نیز به تسریع روند بازسازی سوریه و حل مشکلات موجود امید دارند و معتقدند که پتانسیل زیادی برای گسترش تجارت بین دو کشور در آینده وجود دارد. اما عده‌ای از آنها نیز به صراحت می‌گویند که برای تحقق این هدف، دولت ترکیه باید رویکرد سیاسی خود را در قبال سوریه در آینده تغییر دهد تا مناسبات دو کشور از نو شکل بگیرد./منبع: نیوز نو/ آینده نگر