بیشترین هدرفت یا مصرف آب متعلق به بخش کشاورزی است اما برای کاهش ابعاد تنش آبی و کاهش مصرف آب به اجرای تمهیداتی در کل بخش های اقتصاد نیاز داریم. توسعه مکانیزاسیون در مدیریت آب در بخش کشاورزی موثر است اما پیش از آن باید اقدامات دیگری را در اولویت قرار داد. از جمله این اقدامات اصلاح الگوی کشت یا افزایش بهره وری در استفاده از آب و خاک در کشاورزی است. در سال گذشته در تولید گندم خودکفا شدیم اما این خودکفایی حاصل افزایش سطح زیر کشت نیست. سطح زیر کشت گندم حتی در سال های گذشته کاهش هم یافته است و در آینده هم همین سیاست دنبال می شود. درواقع خودکفایی گندم از محل افزایش بهره وری و استفاده بهینه از نهاده های تولید، آب، خاک و بذر، استفاده به موقع از سموم مناسب، آموزش و ترویج یافته های مراکز تحقیقاتی محقق شده است. این موارد است که می تواند راندمان آب را افزایش دهد.

 

می دانید که در تولید شکر در کشور در مرز خودکفایی قرار گرفتیم اما سرانه مصرف آب نسبت به کیلوشکر تولید شده کاهش یافته است؟ اقداماتی که می تواند به افزایش بهره وری آب و خاک بینجامد نسبت به توسعه مکانیزاسیون در اولویت است هرچند به معنی در نظر نگرفتن آن نیست. به نظر می رسد که اولویت ها در مدیریت بهینه منابع در کشاورزی در دستورکار مدیران این بخش قرار گرفته است. در راستای اصلاح الگوی کشت، کشت محصولی مثل برنج صرفا در استان های شمالی مجاز شمرده شده و در سایر مناطق توصیه نمی شود و برای آن محدودیت قائل شده اند.

 

در زمینه توسعه مکانیزاسیون، در کنار استفاده از ظرفیت های داخلی از ظرفیت های بیرونی هم استفاده شده است. برای مثال در کنار استفاده از کمباین های تولید داخل در مزارع، واردات کمباین خارجی که افت و ریزش گندم در آن در وقت برداشت بسیار کمتر از نمونه های داخلی است در حال انجام است. در کنار این مسئله، خرده مالکی و کوچک شدن مزارع که در چهار دهه گذشته به دلایل مختلف از جمله قانون ارث تشدید شده هم مورد توجه قانون گذاران و مدیران قرار گرفته است. سیاست های بخش کشاورزی یکپارچه سازی اراضی کشاورزی است و تمهیدات حقوقی لازم در این رابطه در لایحه ای که دولت تقدیم مجلس کرده و در مجمع تشخیص مصلحت در حال بررسی است در نظر گرفته شده است.