ایستانیوز:سود بانکی همواره زیر ذره‌بین فعالان بورس قرار دارد. واقعیت آن است که بالا رفتن این نرخ، رابطه معکوس با شاخص بورس دارد. با این حال با توجه به اینکه بورسی‌ها انتظار داشتند که نرخ بهره بیش از این افزایش پیدا کند، واکنش بورس به سود بانکی چندان هم بد نبود.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بازارهای مالی(ایستانیوز)، روز گذشته بالاخره تابلوی بورس بعد از چند روز ریزش، آرام گرفت. در عین حال شورای پول و اعتبار به صورت رسمی میزان سود بانکی را اعلام کرد. با ابلاغیه بانک مرکزی، نرخ سود سپرده یک‌ساله به ۵/۲۰ درصد افزایش یافت.
افزایشی که به نظر می‌رسد خیال سهامداران را راحت کرده است. از آنجا که در هفته‌های گذشته نرخ سالانه اوراق گواهی سپرده عام، به ۲۳ درصد افزایش پیدا کرده بود و حتی برخی بانک‌ها نیز در حال جذب سپرده‌ها با نرخ‌های بالاتر بودند، نرخ فعلی ۵/۲۰ درصدی سپرده بانکی، به نوعی کاهش نرخ برای سهامداران نسبت به نرخی که انتظار داشتند به‌شمار می‌رود.
رقابت بازار پول و سرمایه
جذاب‌تر شدن بازار پول به‌عنوان اصلی‌ترین رقیب بازار سرمایه می‌تواند سبب کاهش جذابیت بازار سرمایه شود. بدیهی است که افزایش نرخ سود سپرده‌های بانکی به‌دلیل سود بدون ریسکی که به سپرده‌گذاران می‌دهد، باعث می‌شود سرمایه‌گذاران بیشتری را از سایر بازارهای مالی که طبیعتا ریسک بیشتری دارند دور و به‌سوی خود جذب کند. با این همه اما افزایش نرخ سود بانکی اثرات دیگری هم بر بازار می‌گذارد. بالا رفتن نرخ تسهیلات بنگاه‌های اقتصادی را دچار مشکل می‌کند و از این رو در سودآوری شرکت‌ها اثرگذار خواهد بود. با این همه اما برخی تحلیلگران معتقدند که این افزایش اعلام‌شده اثری بر بازار سرمایه نخواهد داشت.
نرخ بهره غیر رسمی بیش از این ها بود
اما از سوی دیگر نوید رجایی کارشناس بازار سرمایه معتقد است نرخ سود اعلام‌شده رسمی است و به‌طور غیررسمی برخی از بانک‌ها و صندوق‌ها سودهای بالاتری را پرداخت می‌کنند.
رجایی در گفت‌و‌گو با سرویس بورس جهان‌صنعت در خصوص سود بانکی جدید می‌گوید: شورای پول و اعتبار سود تسهیلات بانکی را افزایش داد که می‌توان این موضوع را از جنبه‌های گوناگونی نگاه کرد.
زمانی که حجم پول افزایش پیدا کند و پایه پولی پرقدرت پیش برود وام یک فرصت بسیار خوب به شمار می‌رود. چرا که در جامعه‌ای با تورم چهل درصد در سال فرد متقاضی وام را به نرخ سود پایین‌تر دریافت می‌کند و این پول وارد بازارهای مختلف شده و در نتیجه قیمت‌ها افزایش پیدا می‌کند.
وی می‌افزاید: در راستای سیاست‌های انقباضی افزایش نرخ سود سپرده و تسهیلات تا حدودی این هیولای نقدینگی را کنترل می‌کند. اما باید توجه داشته باشید این حجم پول به قدری بالاست که افزایش نرخ سود و تسهیلات تنها یک مسکن موقت است.
رجایی با بیان اینکه اگر قصدی برای کنترل تورم وجود دارد باید تحریم‌ها برداشته شده و در نتیجه نقدینگی کنترل شود، می‌افزاید: از سوی دیگر افزایش سود تسهیلات تاثیر مثبتی بر بانک‌ها و تاثیر منفی بر سایر مشاغل و کارخانه‌ها دارد. چرا که با این مصوبه امکان برطرف شدن ناترازی صورت‌های مالی بانکی وجود دارد و در نتیجه تاثیر این اتفاق را در آینده خواهیم دید.
افزایش نرخ بهره تاثیر چندانی بر واحدهای تولید ندارد
اما با توجه به اینکه واحدهای تولیدی از بانک‌ها وام دریافت کنند تاثیر منفی دارد. این کارشناس بازار سرمایه تصریح می‌کند: باید توجه کرد این تاثیر منفی به قدری نیست که بر فعالیت‌ها تاثیرگذار باشد. چرا که میزان تورم در سطح بالایی قرار دارد و این تاثیر در سطح خفیفی است.
به‌طور کلی با توجه به رفتار توده‌ای بازار سرمایه با توجه به اینکه گروه بانکی با تقاضا مواجه می‌شود بر سایر گروه‌ها هم تاثیر خواهد گذاشت، اما این تقاضا صرفا کوتاه‌مدت است.
رجایی یادآور می‌شود: درست است که افزایش نرخ بهره تاثیر منفی در بازار دارد اما با توجه به افزایش حجم پایه پولی صرفا یک تنفس کوتاه‌مدت ایجاد می‌کند و تاثیر عمیقی بر بازار نخواهد داشت.
خیال سهامداران باید آسوده باشد؟
برخی از تحلیل‌ها اما بر این پایه است که نرخ اعلام‌شده باید خیال سهامداران را راحت کند.
تسنیم در این باره می‌نویسد: «با توجه به این نکته که حدودا یک ماه پیش اوراق گواهی سپرده عام، با نرخ ۲۳ درصد (۵/۲ درصد بالاتر از نرخ سود جدید سپرده سالیانه بانکی) منتشر شد، افزایش نرخ سود سالیانه از ۱۸ درصد به ۵/۲۰ درصد عملا تهدیدی برای بازار سرمایه به حساب نمی‌آید، چرا که بدیهی است با توجه به انتشار اوراق گواهی سپرده عام در هفته‌های گذشته با نرخ سود بالاتر نسبت به سپرده یک‌ساله بانکی، جذابیت‌های سپرده‌گذاری در بانک‌ها به‌شدت کاهش می‌یابد، در واقع این‌طور می‌توان گفت که ابلاغیه جدید بانک مرکزی اتفاق جدیدی برای بازار سرمایه به حساب نمی‌آید و مشخصا شوک جدیدی به بورس وارد نمی‌کند.
از سوی دیگر با توجه به نرخ‌های بالای تورم در شرایط فعلی اقتصاد کشور، شاید انتظارات فعالان اقتصادی این بود که نرخ سود بانکی افزایش چشمگیری داشته باشد، حتی در محافل کارشناسی نرخ سودهای ۲۷ و حتی ۳۰ درصدی نیز به گوش می‌رسید، که در صورت بروز این اتفاق بازار سرمایه به‌شدت تحت‌الشعاع قرار می‌گرفت، اما ابلاغیه شب گذشته بانک مرکزی تقریبا به‌طور کامل خیال سهامداران بازار سرمایه را از این بابت آسوده کرد، چرا که تا قبل از ابلاغیه رسمی افزایش نرخ سود سپرده‌های بانکی (که سالیانه حداکثر به ۵/۲۰ درصد رسید)، صندوق‌های با درآمد ثابت بورسی (فیکس اینکام) این میزان از سود را اکثرا به‌راحتی محقق می‌کردند و به‌صورت روزشمار در اختیار سهامدارانی قرار می‌دادند که واحدهای آنها را خریداری کرده بودند، بنابراین می‌توان گفت افزایش رسمی نرخ سود سپرده‌های بانکی، عملا ریسک جدیدی را به بازار سرمایه تحمیل نمی‌کند.
همچنین طبق آخرین آمارهای پولی منتشرشده توسط بانک مرکزی، نسبت پول به شبه‌پول افزایش پیدا کرده است، به‌بیانی دیگر با توجه به افزایش نرخ تورم در سال‌های اخیر، جذابیت سپرده‌گذاری‌های بلندمدت در بانک‌ها نزد فعالان اقتصادی کاهش چشمگیری پیدا کرده است و از همین رو عملا سپرده‌های جاری و کوتاه‌مدت با رشد روبه‌رو بوده‌اند. طبق ابلاغیه جدید بانک مرکزی و کاهش بهره بانکی کوتاه‌مدت به ۵ درصد، در واقع بهای تمام‌شده پول برای بانک‌ها با کاهش همراه شده است.
از طرفی با توجه به افزایش نرخ تسهیلات به ۲۳ درصد، عملا شاهد افزایش سودآوری بانک‌ها خواهیم بود که به‌طور مستقیم بهبود ترازنامه آنها را در پی دارد و خود عاملی برای تحریک این صنعت در بازار سرمایه خواهد بود.»
