فرصت سازی در همکاری با سازمان شانگهای

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بازارهای مالی(ایستانیوز)،آمارهای بانک جهانی نشان می دهد سهم صادرات جهان از تولید ناخالص داخلی از 13 درصد در سال 1970 به 30 درصد در سال 2019 رسیده است. در سه دهه گذشته، موافقت نامه های تجاری به طور چشم گیری افزایش یافته و تا سپتامبر سال 2020، تعداد 306 موافقت نامه تجاری منطقه ای فعال به سازمان تجارت جهانی گزارش شده است. این وضعیت نشان می دهد تجارت تا چه اندازه در توسعه اقتصادی کشورهای مختلف جهان نقش دارد.

 

سازمان همکاری های شانگهای که در سال 1996 به ابتکار چین و با هدف حل مشکلات مرزی پنج کشور همسایه تشکیل شد، امروز به پیمان منطقه ای بزرگی تبدیل شده است. این سازمان با در اختیار داشتن حجم بزرگی از ذخایر نفتی و گازی جهان، قابلیت دارد تا در آینده، به یکی از بزرگترین قطب های بین المللی اقتصادی، تجاری، سرمایه گذاری خارجی، انرژی و نظامی در جهان تبدیل شود. نکته مهم اینکه، مجموعه کشورهای عضو این پیمان را بزرگترین تولیدکننده و مصرف کننده گاز در جهان به شمار می آورند.

 

برای کشورهایی که آمادگی لازم برای ورود ناگهانی به تجارت آزاد را ندارند، حضور در موافقت نامه های تجاری دو یا چند جانبه، می تواند به عنوان تمرین عملی برای الحاق به موافقت نامه های گسترده تر مثل WTO به نظر برسد.

 

از جمله این کشورها ایران است که اقتصاد آن می تواند در  پرتو یکپارچگی با سازمان همکاری شانگهای، فرصت ها، چالش ها و مشکلات ورود به WTO را تجربه کند. گسترش روابط تجاری بین ایران و سازمان همکاری شانگهای از اهمیت ویژه ای از این نظر برخوردار است. علاوه بر این، کشورهای عضو سازمان همکاری های شانگهای، سهم عمده ای از صادرات ایران را به خود اختصاص داده اند. بیشترین صادرات ایران به این کشورها در بخش های معدن و صنایع سنگین انجام می شود.

 

پذیرش عضویت دائم ایران در سازمان همکاری های شانگهای، یکی از مهم ترین اتفاق ها از نظر اقتصادی و سیاسی است. ایران سال ها به عنوان عضو ناظر این سازمان منطقه ای عمل کرده است و با پذیرش عضویت دائم ایران، امکان استفاده از امکانات جدید برای اقتصاد کشور فراهم می شود.

 

یک پژوهش ایرانی با بررسی وضعیت آمار تبادلات اقتصادی ایران و سازمان شانگهای می گوید کاهش تعرفه دو جانبه بخش های اقتصادی بین ایران و این سازمان، به افزایش رفاه در ایران و سازمان همکاری شانگهای منجر می شود.

 

 پژوهشگران در این بررسی می گویند مهم ترین بخش های اقتصادی که حذف تعرفه آن بر رفاه ایران اثر بسزایی دارد، بخش های غلات و محصولات زراعی، منسوجات و پوشاک، صنایع سنگین و سبک است که در بخش غلات و محصولات زراعی، حذف تعرفه به کاهش رفاه در ایران و در سایر بخش ها، به افزایش رفاه در ایران می انجامد. درواقع کاهش تعرفه های بخش غلات و محصولات زراعی رفاه را کاهش می دهد اما به افزایش تولید می انجامد و کاهش تعرفه های بخش های منسوجات و  پوشاک رفاه را افزایش و تولید را کاهش می دهد.

 

برای مطالعه بیشتر در این باره مقاله «تحلیل منافع عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای» را بخوانید. این مقاله در نشریه پژوهش های اقتصادی در تابستان سال 1401 منتشر شده است.