ارزهای بلوکه شده در عراق و کره جنوبی به واردات دارو می رسد؟

*اخباری از آزادی منابع ارزی بلوکه شده ایران در کره جنوبی و هم چنین در عراق منتشر شده. تا چه اندازه این منابع برای واردات دارو و مواد اولیه دارو به کشور قابل استفاده است؟

 

استفاده از منابع ارزی ایران در دیگر کشورها برای واردات دارو، خبر جدیدی نیست. ماه ها پیش بانک مرکزی از تخصیص ارزهای ایران در چین و عمان به واردات دارو خبر داد  و با اینکه استفاده از این ارزها، هزینه بیشتری را به واردکنندگان تحمیل می کرد، با قبول این هزینه توسط وزارت بهداشت برای واردات داروی ساخته شده و یا ماده اولیه، کار کلید خورد. اما 6 تا 9 ماه از تاریخ پرداخت ریال شرکت ها به بانک کارگزار گذشت و هیچ تخصیص ارزی انجام نشد و دارویی هم به کشور نیامد. هرچند شرایط امروز، با ماه های گذشته متفاوت است و واردکنندگان برای استفاده از ارز عراق ثبت سفارش کردند اما به نظر می رسد عملیاتی شدن استفاده از منابع ارزی ایران در دیگر کشورها برای واردات دارو بسیار مشکل است.

 

*کانال مالی بشردوستانه ایران و سوئیس برای واردات دارو با اتکا به منابع بلوکه شده ارزی ایران کارآمد است؟

 

براساس اخباری که از رسانه ها شنیدم، یک میلیارد دلار از منابع بلوکه شده ایران در کره جنوبی، قرار است در کانال مالی بشردوستانه ایران و سوئیس برای خرید تجهیزات پزشکی و دارو هزینه شود اما هنوز درباره نحوه اجرای آن چیزی نمی دانیم. نکته مهم اینکه خرید دارو از مسیر این کانال، محدود به شرکت های سوئیسی است. هرچند بخش مهمی از داروی مورد نیاز از سوئیس به ایران می آید اما دارو مثل دیگر محصولات نیست که بخشی را از یک کشور و شرکت و بخش دیگری را از جای دیگری وارد کنیم. هر دارویی اندیکاسیون خودش را دارد و مختص به درمانی خاص است. سطح خرید شرکت های تولیدی ایران از شرکت های سوئیسی به طور تقریبی صفر است و بیشتر از شرق آسیا خرید می کنند. بنابراین حتی اگر امکان خرید تجهیزات پزشکی، دارو و ماده اولیه از مسیر کانال مالی ایران و سوئیس فراهم شود، بازهم در تامین دارو و تولید مشکل داریم. با این حال امیدواریم بتوانیم پس از توافق با سوئیس از مسیر این کانال، از شرکت های غیرسوئیسی هم خرید کنیم. به طور حتم، میزان داروی ساخته شده و تجهیزات پزشکی که امکان خرید آن از سوئیس وجود دارد، یک میلیارد دلار نیست و شاید به 300 میلیون دلار برسد. هم چنین این کشور بازیگر اصلی در واردات تجهیزات پزشکی هم نیست.

 

 *برای واردات واکسن کرونا چه کارهایی انجام شده است؟

 

آنچه ما از باخبریم واردات واکسن روسی است. واکسن های دیگر هم در قالب همکاری مشترک با شرکت های ایرانی به طور بسته بندی نشده به کشور وارد می شود. دلیل هم این است که اگر قرار بود از روز نخست همکاری را شروع کنند، باید آزمایش های بالینی انجام می شد. تا امروز، هر کس این واکسن ها را تزریق کرده با مشکلی رو به رو نشده و عارضه خاصی ایجاد نشده است.

 

*فکر می کنید واکسن ایرانی یا همان واکسن بنیاد برکت برای واکسیناسیون سراسری استفاده شود؟

 

از واکسن برکت اطلاع دقیقی ندارم به این دلیل که اطلاع رسانی دقیقی درباره آن انجام نمی شود. با فرض درست بودن گفته های گذشته آن ها، این واکسن از فروردین و اردی بهشت ماه باید در دسترس قرار بگیرد.

 

*در ایران در افکار عمومی درباره اثربخشی واکسن ها اختلاف نظرهایی وجود دارد. حتی در گفته های مسئولان هم می شد آن را دید. آیا باید درباره واکسن کرونا گزینشی عمل کنیم؟

 

نکته ای که همه پزشک ها در جهان درباره آن توافق دارند، تزریق واکسن است. در واقع هر واکسنی که در دسترس بود باید تزریق شود. دلیل این توصیه این است که واکسن ها به طور معمول عارضه خاصی نداشتند اما درباره میزان کارآیی آن ها بحث هایی وجود دارد. اگر واکسنی 60 درصد کارآیی دارد، یعنی احتمال 40 درصدی ابتلا به بیماری وجود دارد. مشخص نیست این واکسن ها تا چه اندازه کارآمد است و تا چه مدتی بدن را برابر ویروس کرونا ایمن می کند. ممکن است حتی اگر بهترین واکسن را تزریق کنید، سال آینده کارآیی آن از بین برود. بنابراین واکسیناسیون باید تکرار شود.  کسی نظر قاطعی درباره واکسن در جهان طرح نکرده است. حدس و گمان هایی که مطرح می شود، باید بررسی شود. هیچ واکسن کرونایی هم در جهان ثبت نشده است بلکه تنها مجوز استفاده اضطراری از آن صادر شده است. این درباره همه واکسن ها از جمله چینی، هندی و آمریکایی صادق است.  به دلیل بحرانی بودن وضعیت همه گیری کرونا در جهان فرصت آزمایش بیشتر برای پژوهشگران فراهم نبوده است. باتوجه به این مسئله تنها کلیاتی مطرح شده و نظر قطعی در این باره، دست کم از سوی افرادی که کار علمی درباره واکسن کرونا انجام نمی دهند، وجود ندارد.