ایستانیوز: در حالی که اقتصاددان اهل بلغارستان به جای لاگارد فرانسوی به ریاست صندوق بینالمللی پول منصوب شده است، بسیاری از فعالان مالی جهان مایلند بیشتر با وی آشنا شوند.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بازارهای مالی(ایستانیوز)، با پایان دوره خدمت کریستین لاگارد، رییس سابق صندوق بینالمللی پول، کریستالینا جورجیوا، اقتصاددان ۶۶ ساله بلغار به این سمت منصوب شده است. لاگارد از ژوئیه سال ۲۰۱۱ سمت "مدیر عامل" صندوق را در دست داشت و دوره خدمت وی روز ۱۲ سپتامبر پایان یافت. وی به سمت رییس بانک مرکزی اروپا، مسئول سیاست پولی کشورهای عضو حوزه پولی یورو، منصوب شده است.
جورجیوا پیشتر به عنوان مدیراجرایی در بانک جهانی خدمت میکرد و تنها نامزد تصدی ریاست صندوق بینالمللی بود. وی دختر یک مهندس راه و ساختمان بلغار است و در دوره حکومت کمونیستی در بلغارستان، در رشته اقتصاد سیاسی و جامعه شناسی در موسسه علوم اقتصادی صوفیه، پایتخت این کشور تحصیل کرد و در سال ۱۹۷۶ فارغ التحصیل شد و سپس با بورسیه شورای فرهنگی بریتانیا در مدرسه علوم اقتصادی دانشگاه لندن به تحصیل پرداخت.
وی در سال ۲۰۱۷ به استخدام بانک جهانی درآمد اما پیش از آن از کارکنان نهادهای مالی اتحادیه اروپا بود. دوره خدمت پنج ساله کریستالینا جورجیوا از اول اکتبر آغاز میشود. تا سالهای اخیر، برای انتصاب به ریاست صندوق بین المللی پول محدودیت سنی ۶۵ سال وجود داشت، اما این محدودیت لغو شده است.
کریستالینا جورجیوا برنامه خود در راس این نهاد بینالمللی را تلاش برای کمک به ثبات اقتصاد و نظام مالی جهانی "از طریق گسترش همکاریهای بینالمللی" عنوان کرده است. وی همچنین بر استفاده از ابزار صندوق بینالمللی پول برای "مقابله با نابرابری اقتصادی بین کشورها" تاکید نهاده است.
صندوق بینالمللی پول یکی از دو نهاد مالی جهانی است که پس از جنگ جهانی دوم برای کمک به رشد و حفظ ثبات اقتصاد جهانی ایجاد شد. وظیفه این نهاد کمک به تثبیت و گسترش روابط تجاری، مالی و پولی جهان از طریق اعطای وام و کمک مالی و فنی به کشورهایی است که به طور موقت دچار مشکلاتی در زمینه پرداختهای خارجی شدهاند.
نهاد دیگری که در همان زمان ایجاد شد، بانک بینالمللی بازسازی و توسعه، موسوم به بانک جهانی است که ماموریت کمک به توسعه اقتصادی کشورهای جهان را برعهده دارد. طبق توافقی ضمنی، رییس بانک جهانی معمولا شهروند آمریکا و رییس صندوق بینالمللی پول شهروند یک کشور اروپایی است هرچند در سالهای اخیر، برخی از کشورها خواستار تغییر در این رویه و امکان انتصاب شهروندان کشورهای مختلف به این سمتها شدهاند.
تصمیمگیری در مورد سیاست کلی صندوق و انتخاب اعضای هیات اجرایی، یا هیات عامل صندوق برعهده "شورای حکام" صندوق متشکل از نمایندگان کشورهای عضو است. هر کشور دارای دو عضو در این شوراست.
اداره امور صندوق بینالمللی پول برعهده هیات اجرایی یا هیات عامل متشکل از ۲۴ نفر به ریاست مدیرعامل صندوق است. هفت عضو هیات توسط کشورهای دارای اقتصاد بزرگ و تاثیرگذار در جهان و بقیه طبق گروهبندی خاصی از کشورها، از سوی گروههایی هرکدام متشکل از دو تا ۲۳ کشور، براساس اهمیت اقتصادی آنها، به این سمت منصوب میشوند. کشورهای آمریکا، ژاپن، چین، آلمان، فرانسه، بریتانیا و عربستان هرکدام به تنهایی یکی از اعضای هیات مدیره را تعیین میکند.
در حال حاضر، ۱۸۹ کشور از جمله ایران در صندوق بینالمللی پول عضویت دارند. میزان تاثیرگذاری کشورها در تصمیمهای صندوق تابع تعداد آراء آنهاست. هر یک از کشورهای عضو دارای یک "رای مبنا" و تعدادی رای اضافی به ازاء مقدار سهامی که در تامین موجودی صندوق دارد، است. به عنوان مثال، آمریکا ۱۶.۵ درصد کل آراء، ژاپن ۶.۱۵ درصد آراء، عربستان ۲.۰۲ درصد آرا و ایران ۰.۷۴ درصد آرا را در اختیار دارند.
زمانی که یک کشور عضو برای رفع مشکلات جدی مالی به صندوق مراجعه میکند، درخواست آن کشور توسط کارشناسان و هیات اجرایی مورد بررسی قرار میگیرد و در صورتی که شرایط دریافت وام را داشته باشد، طی مذاکره با صندوق، بر سر برنامهای شامل اصلاحات اقتصادی توافق میکند. این برنامه سپس برای تایید به هیات اجرایی ارسال میشود و اعضای هیات اجرایی بر اساس آراء کشور یا گروه خود در این مورد تصمیم میگیرند.
برخی از مخالفان صندوق بینالمللی پول معتقدند که برنامههای پیشنهادی این نهاد همیشه برای کشور دریافت کننده مفید نیست و گاه به مشکلات اقتصادی و سیاسی بیشتری منجر شده است. همچنین، با توجه به وزن آراء ایالات متحده، گفته شده که این کشور عملا می تواند تصمیمات صندوق را وتو کند.