ایستانیوز:طبق این برنامه کسری بودجه بدون نفت ۱۰۰ هزار میلیارد تومان کسری خواهیم داشت و برنامه صفر کردن نفت، از سال اول اجرا، مسئله اصلی بودجه را به جای حداکثرسازی درآمد نفت، به حداقل سازی کسری بودجه بدون نفت و نحوه تأمین مالی آن تبدیل خواهد کرد.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بازارهای مالی(ایستانیوز)،اقتصاد ایران، ده هاست که رنگ سیاه و نفت به خود گرفته است و همین وابستگی هم باعث شده که تحریم های نفتی از دوران مصدق تاکنون به ابزار فشار دیگر کشورها به اقتصاد ایران بدل شود. در این بین مؤثرترین و پایدارترین راه مقابله با استفاده از اهرم نفت علیه ایران، اداره ارادی کشور بدون نفت است. در این بین مرکز پژوهش های مجلس باتوجه به شرایط اقتصادی کشور برنامه ای را پیشنهاد داده است با عنوان « اداره کشور بدون نفت» که از دو بخش تشکیل شده است. در بخش اول، برنامه ارادی و فعالانه برای صفر کردن منابع نفتی از بودجه عمومی دولت (نه صفر کردن صادرات آن) ارائه شده و در بخش دوم، برنامه لازم برای خنثی کردن آثار کاهش احتمالی تحمیلی صادرات نفت ولو تا مرز فرضی صفر در تراز پرداخت ها و بازارهای مرتبط توضیح داده شده است. در این گزارش آمده است:« برنامه حاضر به دنبال آن است که بتواند به صورت اجتماعی و سیاسی، با حداقل تلاطم غیرقابل اجتناب در محیط اقتصاد کلان و با لحاظ حمایت های اقتصادی لازم از اقشار آسیب پذیر وابستگی بودجه به نفت را به صفر برساند و در پایان، اقتصاد را وارد مرحله ای جدید از بودجه ریزی بدون اتکا به منابع استخراجی کند، ضمن اینکه در صورت کاهش تحمیلی صادرات نفت نیز، اقتصاد پایداری «استحکام» خود را از دست ندهد.» مرکز پژوهش های مجلس این برنامه را اختصارا «بتن» نامیده است.
مرکز پژوهش های مجلس در توضیح پیشنهاد خود آورده است:« برنامه صفر کردن نفت، از سال اول اجرا، مسئله اصلی بودجه را به جای حداکثرسازی درآمد نفت، به حداقل سازی کسری بودجه بدون نفت و نحوه تأمین مالی آن تبدیل خواهد کرد. در واقع، همانند بیشتر کشورهای دنیا با ساختار بودجه ای سالم، مسئله اصلی بودجه، که باید مورد توجه دست اندرکاران بودجه در دولت و مجلس و مردم قرار گیرد، کنترل کسری بودجه، که امری درون زاست (بر خلاف نفت که به صورت برون زا تحمیل می شود) و مباحث پایداری ناشی از چگونگی تأمین آن خواهد بود که می تواند به عنوان یک اصلاح ساختاری بلندمدت در نظر گرفته شود.»
در ادامه برای قابل مطالعه کردن این سند برای سیاستگذاران، خلاصه اجرایی طرح کلی اقدام در بودجه از سوی مرکز پژوهش های شرح داده شده است:« 1 . کسری بودجه بدون نفت کشور: کسری توازن منابع و مصارف بودجه بدون در نظر گرفتن نفت به عنوان منبع بودجه ای محاسبه و شفاف می شود. این رقم، و به عبارت دیگر شاخص « شکاف اقتصاد و بودجه عمومی از وضعیت سالم » شاخص اصلی میزان تلاش دولت، دست اندرکاران بودجه و مردم برای جبران فاصله تا وضعیت سالم است. برآورد ما این است پس از استفاده از ابزار تخصیص بودجه در هزینه های جاری و عمرانی و نیز پس از فروش اوراق مالی در نظر گرفته شده در بودجه برای سال جاری، کسری بودجه بدون نفت، حدود 100 هزار میلیارد تومان، خواهد بود )که حجم بزرگی در مقابل ظرفیت های اقتصاد ایران نیست و امکان جبران آن با مجموعه ای هماهنگ از سیاست ها در سمت منابع و سمت مصارف بودجه وجود دارد). 2 . برنامه های 10 گانه سالم سازی اقتصاد، به طوری که هرکدام از آنها به طور متوسط 10 هزار میلیارد تومان درآمد ایجاد می کنند. این رقم، با در نظر گرفتن ظرفیت سیاسی و اجتماعی، اجرایی و سابقه نهادهای تصمیم گیر در مصلحت سنجی های مختلف در نظر گرفته شده و حداقلی است، به طوری که قابلیت اجرای برنامه را در عین تنش حداقلی تضمین کند. 3 . برخی از این برنامه ها، قابلیت اجرا و حصول درآمد را در سال جاری دارند و برخی، همانند انواعی از مالیات ها، علیرغم شروع عملیات اجرایی و تهیه ساختار در سال جاری ممکن است در سال آتی و سال بعد از آن برای کسب درآمد به ثمر بنشیند. برای برنامه هایی که امکان حصول درآمد در سال جاری ندارند، اما حصول درآمد غیرنفتی از آنها قطعی یا اوراق اصلاح ساختار و « اوراق پاکسازی اقتصاد از نفت» منتشر می شود که در سال های بعد، تسویه می شوند. برآورد ما از برنامه های دارای قابلیت تحصیل درآمد در سال جاری نشان می دهد حدود 60 تا 70 هزار میلیارد تومان قابلیت تحصیل درآمد در سال جاری وجود دارد و برای 30 تا 40 هزار میلیارد تومان، مازاد بر اوراق سال جاری، اوراق مالی اسلامی اختصاصی برنامه تصفیر نفت یا اصطلاحاً اوراق پاکسازی اقتصاد از نفت که عمدتاً متکی بر صُکوک و به پشتوانه دارایی های دولت خواهد بود، منتشر خواهد شد.»
