به دنیای اخبار و رسانه ها که سرک می کشی همه چیز آرمانی است .به مناسبت روز سالمند از بازنشستگان تکریم می شود ,مسکن سالمندان در اولویت قرار می گیرد و حقوق آنها بیش از نرخ تورم افزایش می یابد. از در اختیار گذاردن ویلچر رایگان برای سالمندان از پا افتاده گرفته تا تدوین برنامههای کلان نظام سلامت جسمی و روانی , اصلاح سبک زندگی به شیوه سالم , جلوگیری از مرگ زودرس تا تدوین سند ملی تحول نظام سلامت و منزلت سالمندان مبتنی بر الگوی ایرانی ـ اسلامی حرف و سخن گفته می شود. اهدا کارت منزلت به بازنشستگان ,کارتی که اتوبوسرانی و مراکز تفریحی و ورزشی هم با نوعی اکراه و عدم تمایل به ارائه سرویس , قدر و منزلت بازنشستگان را زیر سئوال می برند نمونه ای از اقدامات اجرایی در حوزه رفاهی سالمندان است که جای صحبت بسیار دارد.
آمارها را که بررسی می کنی خبر از جمعیت سالمندی 10 میلیون نفر ی کشور می دهد که کمتر از 40 درصد آنها حقوقبگیر و عضو یکی از صندوقهای بازنشستگی هستند که از این بین 38 درصد آنها از وضعیت مالی و اقتصادی خود ناراضی بوده و 64 درصد از سالخوردگان تا به حال از کمک ها و حمایت های سازمانهای رفاهی و تامین اجتماعی کشور بی بهره اند و با تنگدستی و مرارت سربار فرزندان خود هستند. فرزندانی که زیر بار فشار سنگین و مسئولیت مالی زندگی خود و سالمند شان کمر خم کرده اند . بار مسئولیتی که دولت و مسئولان امر به عنوان متولیان رفاه و تامین اجتماعی کشور باید متقبل می شدند و فکری بحالش می کردند . با تمام کمی و کاستی ها , بدلیل نامناسب بودن وضعیت اقتصادی این قشر از سالمندان درصد احتمال ابتلای آنان به بیماریها ی مزمن و درد و رنج بسیاراست و مرگ تدریجی آنها برایشان نوعی منزلت و عاقبت بخیری محسوب می گردد. اسیر رختخواب نشدن و مرگ با عزت دعایی است که اکثر سالخوردگان برای دلجویی از زحمات فرزندانشان می کنند!
پژوهش های جهانی نشان داده که سالمندان افغانستان در بین ۹۶ کشور مورد مطالعه بدترین شرایط اجتماعی و اقتصادی را دارند و ایران مطابق معمول در بین کشورهای مطالعه شده نیست .در بین کشورهای نزدیک به ایران، گرجستان در رده ۲۸ ، ارمنستان ۴۰، روسیه ۶۵، ترکیه ۷۷ ، عراق ۸۷ و پاکستان در رده ۹۱ قرار دارند.
بر اساس این مطالعات بعد از نروژ، کشورهای سوئد، سوئیس، کانادا و آلمان با توجه به جمعیت سالمندی بالا بهترین کشور برای سالمندان شناخته شده اند . در این کشورها تمام افراد بالای سن 60 سالگی از حقوق و امکانات رفاهی صندوق کمکهای حمایت اجتماعی برخوردارند و بخشی از قوانین کشور و حتی برخی از ارگانها و نهادها مختص ارائه خدمات رفاهی و مراقبت های ویژه در منزل به سالمندان درنظر گرفته شده است.
به اعتقاد کارشناسان وضعیت بحرانی اقتصاد در خانوادههای دارای سالمند نشاندهنده ضرورت ایجاد صندوق کمکهای حمایت اجتماعی در کشور برای سالمندان از سوی نهادهای مسئول به ویژه وزارت تعاون , کار و رفاه اجتماعی و سازمان های مربوطه بسیار محسوس است.این امر محقق نمی شود مگر با عزم جدی مسئولین و متولیان امر در پیگیری مطالبات و تخصیص بودجه جداگانه در اسناد توسعه ای کشور. این در حالی است که وزیر تعاون , کار و رفاه اجتماعی اظهار نمود:"صندوق ها ی بازنشستگی نقش اصلی در توسعه کشور دارند و اگر الان به این وضعیت دچار شدیم بدلیل منصوب شدن مدیران ناکارآمد به ریاست این صندوق ها در گذشته بوده است که در نتیجه آن صندوقها در حاشیه قرار گرفتند و ما نتوانستیم به رشد برسیم.ناشناخته بودن ماهیت صندوق ها در ایران و برخوردهای دوگانه آنها را به حیات خلوت دولتها تبدیل کرده است . جمع کسری صندوقهای بازنشستگی و بیمهای تا پایان سال 94، 36 هزار میلیارد تومان برآورد شده است ." چندی پیش مدیر عامل سازمان تامین اجتماعی نیز این سازمان را به خانهای تشبیه کرد که در آن زلزله 8 ریشتری اتفاق افتاده که باعث آن دولت قبل بوده است.جناح مخالف دولت نیز با به چالش کشیدن عملکرد صندوق های بازنشستگی و شرکت های تابعه آن را حیات خلوت مدیران نا لایق اصلاح طلب کنونی می داند و آنها را متهم به انتصاب نزدیکان خود در هلدینگ ها و واردات بی رویه کالا و هدر دادن منابع صندوق ها می کنند.
با این اوصاف مجموع ثروت ۲۰ هزار میلیارد تومانی صندوق بازنشستگی کشور با هدف اصلی ایجاد رفاه برای بازنشستگان و همچنین کمک به اشتغال و رفاه اجتماعی کشور جمع آوری شده است . در حال حاضر صندوق های بازنشستگی وضعیت اسفناکی دارند و بدلیل کمبود منابع راهکاری جز افزایش سن بازنشستگی و سیاست های انقباضی از این دست تجویز نمی گردد. بنابراین اجرایی شدن سیاست های حمایت از سالمندانی که تحت پوشش تامین اجتماعی نیستند در قالب صندوق کمک و حمایت های اجتماعی نظیر کشورهای توسعه یافته در کوتاه مدت کمی بعید به نظر می رسد .آنچه مسلم است نزاع دولت ها بر سر اعمال نفوذ در فرآیند انتصاب مدیران عامل نهادهای سرمایه ای سازمان تامین اجتماعی برای جریانهای قدرت ,ثروت و سلطه بر کوهی از پول برای تامین مالی و تسهیل هزینههای انتخاباتی و سیاسی بوده که هزینه گزاف آن را در حوزه رفاه اجتماعی بازنشستگان و سالمندان پرداخته اند .