تامین اجتماعی در منگنه

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بازارهای مالی(ایستانیوز)، سازمان تأمین اجتماعی یک سازمان بیمه‌گر اجتماعی است که ماموریت اصلی آن پوشش کارگران مزد و حقوق‌بگیر (به شکل اجباری) و صاحبان حِرف و مشاغل آزاد (به شکل اختیاری) است. جمعیت تحت پوشش این سازمان، حدود 13 میلیون نفر بیمه‌شده و بیش از 3 میلیون و 161 هزار نفر مستمری‌بگیر است که با در نظر گرفتن افراد خانواده بیمه‌شدگان، جمعیت تحت پوشش این سازمان برای خدمات درمانی بیش از 41 میلیون نفر می‌شود. براساس قانون، سازمان تأمین اجتماعی یک سازمان عمومی غیردولتی است که بخش عمده منابع مالی آن از محل حق بیمه‌ها (با مشارکت بیمه‌شده و کارفرما) تأمین می‌شود و متکی به منابع دولتی نیست. به همین دلیل، دارایی‌ها و سرمایه‌های آن متعلق به اقشار تحت پوشش در نسل‌های متوالی است و نمی‌تواند قابل ادغام با هیچ‌یک از سازمان‌ها و مؤسسات دولتی یا غیردولتی باشد. عواملی مانند بیکاری، افزایش نرخ سالمندی، بی‌ثباتی در فعالیت‌های اقتصادی، افزایش حوادث و سوانح در کشور و رشد روزافزون هزینه‌های درمان بر منابع و مصارف سازمان تأمین اجتماعی اثرگذار است. مهم‌ترین تعهدات و خدمات این سازمان، حمایت در برابر حوادث، بیماری‌ها و بارداری، مستمری بازنشستگی، مستمری ازکارافتادگی، مستمری بازماندگان، مقرری بیمه بیکاری، غرامت دستمزد ایام بیماری، پرداخت هزینه وسایل کمک‌پزشکی و کمک‌هزینه ازدواج است. سازمان تامین اجتماعی ماهیانه 6000 میلیارد تومان برای پرداخت حقوق بازنشستگان و ارائه خدمات درمانی و 4500 میلیارد تومان بابت مستمری و تعهدات کوتاه‌مدت هزینه می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کند. این سازمان در سال 95، مجموعا 51 هزار میلیارد تومان دریافتی و 62 هزار و 800 میلیارد تومان مصارف داشت. این در حالی است که دولت حدود 130 هزار میلیارد تومان به این سازمان بدهی دارد که طبق مصوبه برنامه ششم توسعه باید طی 5 سال این مبلغ را پرداخت کند. اخیرا 6000 میلیارد تومان از این بدهی پرداخت شده و دولت پیشنهاد داده است سازمان تامین اجتماعی در ازای 50 هزار میلیارد دیگر، تعدادی از طرح‌های عمرانی و پروژه‌های نیمه‌تمام دولت را به عنوان رد دیون بپذیرد، تکمیل کند و مورد بهره‌برداری قرار دهد. 

 

پیش‌بینی 97 /خطر ورشکستگی چقدر جدی است؟

 

 در ماه‌های اخیر زمزمه ورشکستگی سازمان تامین اجتماعی به گوش رسید. به گفته نایب‌رئیس کانون بازنشستگان تهران، کسری سازمان تامین اجتماعی در سال 96 به 18 هزار میلیارد تومان و در سال 97 حدود 31 هزار میلیارد تومان خواهد رسید. همچنین کسری منافع باعث شده این سازمان به تازگی 25 هزار میلیارد تومان از بانک رفاه تسهیلات دریافت و در ازایش، پالایشگاه لاوان، یکی از بهترین بنگاه‌های سودده خود را واگذار کند. سمیه محمودی،‌ عضو کمیسیون اجتماعی مجلس در پاسخ به این سوال که آیا سازمان تامین اجتماعی در سال 97 ورشکست خواهد شد، گفته است: نباید سالی برای این قضیه تعیین کنیم اما اگر این رویه اصلاح نشود، مسلما در سال‌های آینده شاهد ورشکستگی سازمان تامین اجتماعی خواهیم بود.

 

محسن ایزدخواه /معاون پیشین سازمان تامین اجتماعی

 

به گزارش آینده نگر ،در سال های اخیر، سازمان تامین اجتماعی برای اداره خود به فروش اموال و دارایی هایش و دریافت وام های کلان روی آورده و در وضعیت مخاطره آمیزی قرار گرفته است. بیش از 85 درصد بیمه شدگان تحت پوشش این سازمان و صندوق بازنشستگی هستند و به تعبیر سیاسیون، اگر این دو صندوق عطسه کنند، بقیه صندوق ها ذات الریه می گیرند. عدم توجه سریع به وضعیت این صندوق ها حتی می تواند امنیت ملی را به خطر بیندازد. بحران اقتصادی کلان و ناپایداری منابع از جمله عوامل اصلی بحران در صندوق هایی نظیر سازمان تامین اجتماعی است. دولت مسایل مربوط به این سازمان را به ابر چالش تعبیر کرده است با این حال هنوز اقدام موثری در پرداخت بدهی هایش انجام نداده و به جرات می توان گفت دست اندازی هایی هم به منابع صندوق های بیمه ای داشته است. در دو دهه گذشته، تحت عنوان بازنشستگی، بار مالی سنگینی به صندوق ها وارد شد در حالیکه بعد از پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی، امید به زندگی مردم ایران 20 سال افزایش پیدا کرد. بنابراین دولت می تواند شرایط سختگیرانه تری نسبت به بازنشستگی اعمال کند. البته اینکار در بودجه سال 97 با پیشنهاد بالا بردن سن و سابقه بازنشستگی انجام شد که مورد قبول نمایندگان مجلس قرار نگرفت. دولت باید برای بهبود شرایط از دخالت در سطوح مختلف صندوق ها بپرهیزد، از نصب مدیران سیاسی خودداری کند و مقوله سه جانبه گرایی و حضور موثر جامعه کارگری و کارفرمایی در اداره این صندوق ها را به رسمیت بشناسد.