ایستانیوز:مدیرعامل شرکت بیمه نوین اظهار داشت: هم اکنون صنعت بیمه تبدیل به عرصه عملی شبیه به رقابت که خیلی هم غیرحرفه ای و سوداگرانه بین شرکت ها انجام می شود، شده است. همین امر صنعت بیمه را با چالش های جدی رو به رو خواهد کرد.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بازارهای مالی(ایستانیوز)،حسین کریمخان زند در گفت و گویی به سوالاتی درباره ریسک های مترتب بر شرکت های بیمه به ویژه ریسک های نوظهور و شیوه های مواجهه با آنها پرداخته است که در زیر می آید:
شیوه های مدیریت ریسک مطلوب با توجه به شرایط کنونی صنعت بیمه کشور کدامند و برای استقرار آن چه الزاماتی باید تأمین شود؟
از نگاه من، نخستین اولین گام شناخت اولویت های صنعت و تصمیم گیری در خصوص آنها است. یعنی شرکت های بیمه بتوانند در حوزه ریسک های استراتژیک و عملیاتی تمرکز و تصمیم سازی کنند. اهمیت شناخت و تحلیل اثرات اجتماعی، سیاسی، فنی، رقابتی، اقتصادی با رصد دقیق عوامل داخلی و بین المللی انکارناپذیر است. به عنوان مثال مدیریت ریسک در این صنعت بدون داشتن برآورد دقیقی از اثرات حوزه اقتصادی شامل تغییرات نرخ بهره، تورم، انتظارات سرمایه گذاری، توانگری مالی، وضعیت سوبسیدها و کمک هزینه ها و ... قابلیت اجرایی ندارد. نبود شناخت در هر کدام از حوزه های درگیر با کسب و کار بیمه، منجر به ایجاد شکاف شناختی و در نتیجه ضعف عملکردی در حوزه مدیریت ریسک می شود. برنامه ریزی دقیق با بهره گیری از منابع و داده های جامع ابزار راهگشایی برای مدیران و سیاست گذاران در این حوزه هست.
نحوه مواجهه شرکت های بیمه با ریسک های نوظهور را تبیین کنید. آیا محصولات بیمه ای عرضه شده در کشور پاسخگوی چنین ریسک هایی هستند یا باید محصولاتی با ریسک های این چنینی ابداع کرد؟
واقعیت این است که توسعه و گسترش هر کسب و کاری، تبعاتی از جمله بروز ریسک های جدید را در پی خواهد داشت؛ این ریسک ها ماهیت و منشا متفاوتی نیز دارند، "ریسک های محیطی ناشی از جوامع انسانی" و "زیست محیطی و ریسک های درون زای صنعت بیمه".
امروز تروریسم، مهاجرت، آلودگی های زیست محیطی و تغییرات جوی، حملات سایبری و ... تبدیل به ریسک های جدی در عرصه جهانی صنعت بیمه شده اند که به تناسب و فراخور نیازمند سنجش و راهگشایی هستند. ریسک هایی که بسیار وابسته به شرایط زمانی، مکانی و ... هستند که سرعت و کشف فرصت ها برای اتخاذ استراتژی هایی هماهنگ با ساختار آنها بسیار مهم است.
اما از نظر من بخش عمده ای از ریسک هایی که امروز شرکت های بیمه کشور با آن مواجهه هستند ناشی از عواملی است که منشا داخلی دارند. هم اکنون صنعت بیمه تبدیل به عرصه عملی شبیه به رقابت که خیلی هم غیرحرفه ای و سوداگرانه بین شرکت ها انجام می شود، شده است. همین امر صنعت بیمه را با چالش های جدی رو به رو خواهد کرد. تفکر پرتفوی محوری و افزایش پورتفوی به خصوص در رشته ثالث باعث نمایان شدن زیان شرکت ها شده است. چرا که اصولا ریسکی در این عملیات ها سنجیده نمی شود.
این بخشی از ریسکی است که خود صنعت به بدنه خود وارد می کند. البته چنین ریسکی در تمام صنایع کشور به نوعی وجود دارد که عوامل داخلی و بین المللی نیز آن را تشدید می کند. اما باید به تغییرات و اصلاحات دست زد چراکه در غیر این صورت بسیاری از عوامل منفی و آسیب زا نمایان می شود که در پایان به ضرر کل صنعت رقم خواهد خورد. باید بپذیریم با چنین شرایطی در بازار جهانی جایگاهی نداریم و برای ایستادن در جایگاه های جهانی باید تغییر کنیم و این اجتناب ناپذیر است.
نقش نهاد ناظر و نیز همکاری های بین سازمانی در رابطه با مدیریت ریسک و نیز ارتقا و بهبود آن در شرکت های بیمه را تشریح کنید؟
به طور کلی شرکت های بیمه با ریسک هایی مازاد بر ریسک های عملیاتی که دیگر بنگاه های اقتصادی و تجاری با آن رو به رو هستند، مواجه اند. به طور کلی مدیریت ریسک از یک سری اصول و ساز و کارهای حاکمیتی و البته بر مبنای تجربه و مهارت فنی در شرکت های بیمه شکل گرفته است. اما نقش نهاد ناظر در بهبود استانداردها در مواردی که به آن اشاره شد بسیار مهم است. نقش کنترل های داخلی و پیاده سازی استانداردهای نظارتی در حوزه های حقوقی، عملیاتی و اعتباری بسار حائز اهمیت است.
به عنوان مثال در حال حاضر یکی از ریسک های داخلی در صنعت عدم شفافیت در شرکت هاست و در میان مدت و طولانی مدت نبود اطلاعات دقیق از آنچه در صورت های مالی و قراردادهای بیمه ای شرکت ها منجر به آسیب های غیر قابل جبرانی می شود که در چند سال اخیر نیز شاهد آن بودیم، نهاد ناظر در اینجا می تواند با بهبود مکانیسم های کنترل و گزارش گیری دقیق وارد عمل شود. البته اخباری مبنی بر تدوین آیین نامه اجرای مدیریت ریسک در شرکت های بیمه در شورای عالی بیمه کشور منتشر شد که باید دید این آیین نامه حاوی چه نکات و آورده ای برای شرکت های بیمه خواهد بود.
بخش دیگری از وظیفه مدیریت ریسک در صنعت بیمه که بر عهده نهادهای نظارتی و تعامل با وضع کنندگان مقررات و قوانین است. با توجه به زلزله تلخی که در مناطق غربی کشور افتاد بد نیست اشاره ای به پرونده ای که سال هاست در رفت و آمد بین نهادهای قانوگذاری و اجرایی در رفت و آمد است. تجربه مثبتی که در بسیاری از کشورهای زلزله خیز مدت هاست به اجرا در آمده و نتایج مثبتی هم از آن حاصل شده. اما در کشور ما همچنان معلق مانده است. اینکه بیمه مرکزی به عنوان نهاد بالادستی صنعت بیمه در کشور می تواند نقش تعیین کننده ای در پیگیری این مطالبه اجتماعی داشته باشد. قانون تشکیل صندوق بیمه حوادث طبیعی با تمام اما و اگرهای وارد بر آن نیازی است که باید عملی و اجرایی شود.
ارتباط و پیوند مدیریت ریسک در شرکت های بیمه با حوزه سلامت و نحوه گزینش بیمه گزاران و بیماران و اثر آن بر ریسک شرکت های بیمه را تبیین کنید؟
صنعت بیمه خواه ناخواه به سمت ریسک سنجی شخصی بیمه شدگان به معنای تصحیح، کاهش یا حذف ریسک های قابل شناسایی خواهد رفت. زیرا همزمان با افزایش سطح انتظار بیمه گذاران، با فشارهایی به صورت مداوم رو به روست. متاسفانه در شرایط کنونی رویکرد فعلی شرکت های بیمه در حوزه سلامت، حرفه ای و یا براساس ریسک سنجی دقیق نیست. در بخش بیمه های تکمیلی شرکت های بیمه با افزایش هزینه ها در این بخش مواجهه هستند هر چند به طور کلی مواردی همچون میانگین سنی، شغل، سابقه پوشش بیمه ای، درصد زن و مرد بیمه شدگان و سابقه بیمه ای بیمه گذار به عنوان شاخص هایی هستند که شناسایی می شوند اما در زمان ارائه نرخ شاید کمتر این شاخص ها مورد ارزیابی قرار می گیرند. در صورتی که در دنیا این آنالیزها روز به روز دقیق تر و شخصی تر می شوند به طوری که سبک زندگی افراد، سوابق پزشکی افراد و... مورد توجه است. البته ناگفته نماند دستیابی به این سطح از مدیریت ریسک پیش نیازهایی از جمله رقابت منطقی بین شرکت های بیمه شدنی است که پیش از آن نیز دسترسی به پایگاه داده ای و آمار قابل اتکا بسیار مهم است که البته این نبودن اطلاعات جامع و اطلاعات به روز شده یکی از چالش های جدی در مدیریت ریسک در تمامی حوزه ها است.
چالش های جدی حوزه مدیریت ریسک در صنعت بیمه کشور چیست؟
از چالش های جدی در حوزه مدیریت ریسک، اتخاذ رویکردهای سنتی، چالش های مدیریتی و منابع انسانی و حوزه دانشی و تکنولوژیک که در تمام این حوزه ها با ریسک های عملیاتی، بازار و قوانین و... مواجهه هستیم.
بسیاری از این موارد علاوه بر جنبه فرصت گونه خود می توانند در صورت بی توجهی تبدیل به عاملی تهدیدزا شوند. به عنوان مثال در شرکت های بیمه نیروی انسانی ابزار اصلی حرکت شرکت های بیمه است و نیروی انسانی که دانش فنی و تجربه کافی نداشته باشد سبب رشد شرکت های بیمه نخواهد شد یا در حوزه تکنولوژی در صورت عدم شناخت و به کارگیری صحیح نوآوری ها و ابزارها در این حوزه ما با تهدیدات زیادی از جمله شکاف اطلاعاتی و اخلال های عملیاتی رو به رو می شویم. یا نکته دیگری که از نظر من بسیار حائز اهمیت است و صنعت بیمه نسبت به آن غافل است جایگاه یابی در عرصه بین المللی است. به طور کلی جهانی شدن و ورود به بازارهای بین المللی فرصتی است که از سوی صنایع مورد استقبال قرار می گیرد، اما آیا واقعا شرکت های بیمه ایرانی از استانداردهای لازم برای ورود به عرصه جهانی و امکان رقابت در سطح جهانی برخوردارند. این موارد دیر یا زود گریبان صنعت بیمه را خواهد گرفت. صنعت بیمه باید بیش از هر چیز تلاش کند با به کارگیری توانمندی ها و امکانات خود اقدام به فرصت سازی برای خود کند.
از سوی دیگر متأسفانه در سال های اخیر تعداد دستور العمل و آیین نامه هایی که بدون در نظر گرفتن شرایط حقوقی، اقتصادی و فرهنگی کشور و اینکه حتی با صنعت بیمه همخوانی داشته باشد، ترجمه و تلاش می شود عیناً در این صنعت پیاده سازی شود.
