چشم های بسته دولت به روی مشکلات صنایع آسانسور

ثبت سفارش شرکت های فعال در این صنعت برای دریافت ارز با نرخ 4 هزار و 200 تومان به جایی نرسیده است و هیچ شفاف سازی برای مشارکت موثر بخش خصوصی فعال در این صنعت در طرح ترمیم بافت فرسوده انجام نشده است. شرکت های آسانسوری در پنج ماهه گذشته فقط ضرر کرده اند.

 

محمدرضا زهره وندی

 

 صنعت آسانسور و پله برقی علاوه بر فشار تحریم ها باید با سنگ اندازی های داخلی هم مقابله کند. در مورد دریافت ارز با نرخ 4 هزار و 200 تومان از سوی صنعت آسانسور بیش از 90 ثبت سفارش انجام شده که به کمتر از 5 مورد ارز تخصیص داده شده است. صنعت آسانسور هیچ ارزی دریافت نکرده و هم چنان معطل مانده است و امکان تامین ارز از بازار آزاد هم برای این صنعت وجود ندارد. اکنون این صنعت در انتظار پیامد بازار ثانویه است. بخش خصوصی فعال در صنعت آسانسور به طور مداوم زیان می بیند چراکه امکان سرمایه گذاری با در نظر گرفتن شرایط آینده وجود ندارد.

 

بخشی دیگر از مشکلات صنعت آسانسور مربوط به ممنوعیت برخی اقلام خارجی مرتبط با این صنعت است. هرچند ممنوعیت واردات اقلام خارجی به رشد صنایع داخلی منجر می شود اما در مورد تجهیزات نوین به واردات نیاز داریم. یک مورد ممنوع  شده در فهرست وزارت صنعت ریل آسانسور است که ظرفیت تولید آن در کشور به500 تا 700 ریل می رسد و این در حالی است که ظرفیت تولید و نصب آسانسور برای سال جاری در کشور 26هزار آسانسور پیش بینی شده است. این تفاوت در تیراژ تولید نشان می دهد که در این مورد ممنوعیت واردات اشتباه بوده است.

 

 ریل های تولید داخل یک متر بر ثانیه سرعت دارند و برای آسانسور های کمتر از 10 طبقه مناسب است و اکنون سوال این است که تجهیزات مناسب برای آسانسورهای بیش از 10 طبقه و برج های بلند مرتبه چگونه تامین می شود؟ کدام تولیدکننده ریل آسانسور ادعا کرده که می تواند به نیاز داخلی به طور کامل پاسخ دهد؟ آیا تفاوت ادعا با آنچه در بازار به وقوع  می پیوندند از اکنون بر وزارت صنعت، معدن و تجارت آشکار است؟ چرا نمایندگان وزارت صمت در بخش خصوصی با فعالان صنعت آسانسور در این باره مشورت نکردند؟

 

اکنون دولت طرح بزرگ ترمیم بافت فرسوده را در راه دارد. اشتباهاتی که دولت در مورد مسکن مهر مرتکب شد، نباید در طرح های مربوط به ترمیم بافت فرسوده تکرار شود. طرح ترمیم بافت فرسوده می تواند فرصتی برای گردش مالی و رونق فعالیت صنایع وابسته به ساخت و ساز شود اما در مورد این طرح شفاف سازی لازم انجام نشده است. با توجه به این مسئله فعال بخش خصوصی نمی تواند در ارتباط با حضور در این طرح آینده نگری کند.

 

مسکن مهر طرح بزرگی بود که به نظر می رسید تمام شاخه های مرتبط با ساخت و ساز را درگیر کند اما در این طرح دخالت های غیرکارشناسی شده مانع حضور واقعی فعالان بخش خصوصی شد. مسکن مهر زمانی کلید خورد که دلارهای نفتی وارد کشور می شد و هر بشکه نفت بیش از 100 دلار به فروش می رسد. در آن زمان فعالان حوزه های دیگر در زمینه آسانسور قرارداد بستند برای مثال کسی که مسئول تامین تیرچه بلوک بود اقدام به تامین آسانسور هم کرد. این مسئله باعث شد ساختمان های مسکن مهر از استانداردهای واقعی فاصله بگیرد. بنا بر این تجربه به دولت پیشنهاد می کنیم با شفاف سازی لازم در زمینه طرح ترمیم فرسوده مانع فعالیت شرکت های غیرمرتبط و غیرمتخصص در این طرح شود. مطالبه جدی فعالان بخش خصوصی این است که دولت به طور روشن اعلام کند که طرح ترمیم بافت فرسوده قرار است چگونه پیش رود تا فعال بخش خصوصی امکان برنامه ریزی و مشارکت داشته باشد.