۳شرط برای رفع مشکلات اقتصادی

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بازارهای مالی(ایستانیوز) به نقل از آرمان،  اینها بخشی از صحبت‌های مایکل واکر، بنیانگذار موسسه فریزر است که در نشست هم‌اندیشی «ارتقای شاخص آزادی اقتصادی ایران» در محل اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی مطرح شده است. مجید‌رضا حریری، عضو اتاق بازرگانی، درباره فقدان این اعتماد برای سرمایه‌گذاری در بین ایرانیان می‌گوید: «شرط حل‌ مشکلات اقتصادی ما این است که شفافیت اقتصادی، رقابت‌پذیر بودن و آزادی اقتصادی مورد توجه قرار گیرد.»

 

گفته می‌شود ایرانیان مقیم خارج علاقه‌ای به سرمایه‌گذاری در ایران را ندارند. برای جذب سرمایه‌های ایرانی چه اقداماتی باید صورت گیرد و به‌نظر شما دلیل کند بودن رشد اقتصادی ایران چیست؟

 

دلایل این امر مربوط به شاخص‌های بین‌المللی است. از جمله این شاخص‌ها، آزادی اقتصادی، رقابتی بودن و شفافیت اقتصادی است. ما در این شاخص‌ها رتبه خوبی نداریم. تا زمانی که این شاخص‌ها مناسب نباشد، سیستم بوروکراسی ما سالم نخواهد بود و رقابت‌پذیری در اقتصاد ما غیرممکن است. در واقع بخش بزرگی از اقتصاد کشور ما در اختیار دولت و خصولتی‌هاست. همین موارد نیز باعث شده ایرانیان مقیم خارج شرایط را برای سرمایه‌گذاری در ایران مناسب ندانند. اینها نواقصی در اقتصاد ما هستند که همیشه در مورد آنها صحبت می‌شود و مساله جدیدی نیستند. تا زمانی که این موارد اصلاح نشوند، نباید توقع داشت اقتصاد سامان پیدا کند. شرط حل‌ مشکلات اقتصادی ما این است که شفافیت اقتصادی، رقابت‌پذیر بودن و آزادی اقتصادی مورد توجه قرار گیرد. در صورتی که این سه مساله را رعایت نکنیم، هر روز با مشکل جدیدی روبه‌رو می‌شویم، مانند همین مشکلاتی که اکنون در زمینه بانک، قاچاق کالا، بورس، اختلاس بانک‌ها و ... وجود دارد. تمام این موارد به‌دلیل این است که عدم وجود شفافیت بر تمام شئون اقتصادی ما حاکم است. بنابراین جای مطالبات خرد صنفی، موضعی که هر فرد از دیدگاه خود به آن نگاه می‌کند، و جای اینکه گفته شود سود بانک کاهش یا افزایش یافته، قاچاق کالا افزایش یافته، خودرو‌ها کیفیت ندارند، چرا در بانک‌ها اختلاس و فساد وجود دارد و...، باید بگوییم چرا اقتصاد ما شفاف، رقابتی و آزاد نیست. در صورتی که این سه مورد اصلاح نشود، باز وضعیت ما به همین صورت ادامه پیدا خواهد کرد؛ وضعیتی که منجر به اجرای ابلاغیه اصل 44 قانون اساسی شد. فرمان مقام معظم رهبری نیز در راستای مقاومتی‌شدن اقتصادمان بود، اما دیدیم در راه ایجاد اقتصاد مقاومتی با چه مشکلاتی مواجه شدیم. بیش از پنج سال است که قانون بهبود مستمر کسب‌و‌کار را در مجلس تصویب کرده‌ایم، در حالی که هنوز کامل اجرا نمی‌شود. علت تصویب این قانون این بود که احساس می‌کردیم فضای کسب‌و‌کار در کشور ما خوب نیست و باید بهبود پیدا کند. بنابراین همه از وجود این مشکلات آگاهی دارند، اما عزم و اراده برای برطرف‌کردن مشکلات به شکل ملی وجود ندارد. همه در هر سطحی که هستند، سعی در کتمان مشکلات اقتصادی دارند و از شفافیت اقتصادی جلوگیری می کنند.

 

اهمیت سرمایه‌گذاری خارجی در تحقق توسعه اقتصادی تا چه اندازه است؟

 

واقعیت این است که اگر ما قصد داریم طی حداقل 15-10سال به رشد پایدار هشت‌درصدی برسیم و اگر قرار است سالی 900-800‌هزار شغل در کشور ایجاد کنیم، به حجم عظیمی از سرمایه نیاز داریم که بخشی از این حجم عظیم سرمایه از طریق سرمایه‌های داخلی است و بخشی از آن از طریق سرمایه‌های خارجی تامین می‌شود. بر اساس برآوردهای صورت‌گرفته در سال حداقل 30‌میلیارد دلار از سرمایه از طریق سرمایه‌گذاری خارجی تامین می‌شود و در بهترین حالت اقتصاد ما این توانایی را دارد که در سال 70-60‌میلیارد دلار سرمایه خارجی جذب کند. ما باید فضا را برای جذب سرمایه خارجی فراهم کنیم و این فقط وظیفه دولت نیست، بلکه یک وظیفه فراقوه‌ای و ملی است. اظهارنظراتی که در مورد سرمایه‌گذاری خارجی می شود، نشان می‌دهد هنوز جذب سرمایه را اقدامی مثبت نمی‌دانیم. البته برخی از افراد حق دارند با سرمایه‌گذار خارجی مخالفت کنند، چرا که در چند دهه اخیر بسیاری از افرادی که صاحب سرمایه‌های کلان شدند، از طریق رانت و عدم شفافیت اقتصادی به این ثروت رسیدند. در هر صورت سرمایه‌های ملی ما به‌تنهایی برای رشد پایدار هشت‌درصدی و ایجاد اشتغال کافی نیست و به جذب سرمایه‌گذار خارجی احتیاج داریم.

 

اکنون چه موانعی در جذب سرمایه‌گذاری خارجی در کشور ما وجود دارد؟

 

سرمایه‌گذار خارجی برای سرمایه‌گذاری در ابتدا آزادی اقتصادی، رقابت‌پذیر بودن و شفافیت اقتصادی کشور مورد نظر را در نظر می‌گیرد. به‌دلیل نبود این سه گزینه در کشور طی سه دهه اخیر نتوانسته‌ایم بیش از دو، سه‌میلیارد سرمایه در سال جذب کنیم، در صورتی که به ده‌ها برابر این رقم به سرمایه احتیاج داریم. به‌طور کلی در مورد محاسن جذب سرمایه‌گذاری خارجی و بهبود فضای کسب‌و‌کار صحبت‌های بسیاری می‌شود، اما اقدامی در جهت انجام آنها صورت نمی‌گیرد. اکنون می‌بینیم موانع اجرایی‌شدن سرمایه‌گذاری خارجی در کشور ما موانع فکری، فرهنگی و اجرایی است و هرروز این موانع بیشتر می شوند.